خاستگاه تصاوير اجتماعي – سياسي در شعر صائب تبريزي

تصاوير شعري در زمينۀ عناصر اجتماعي – سياسي از جمله تصاويري است كه در دوره‌هاي مختلف رنگ و جلوه-اي متفاوت داشته‌است. مقالۀ حاضر از جايگاه تصاوير اجتماعي –سياسي كه بسامد بالايي در شعر صائب دارد، سخن مي‌گويد؛ تصاويري كه حاصل خيال دورپرداز صائب، حول عنصري واحد است كه از اين طريق تجربه‌هاي ذهني و حسي خويش را به تصوير مي‌كشد. شاعر در دوره‌اي از ادب فارسي قرار دارد كه براي دست يافتن به معني و مضمون‌‌هاي بديع و بيگانه به ناچار نيازمند داشتن گسترۀ وسيعي از واژگان است؛ بنابراين هر عنصر و واقعه‌اي را دست مايۀ كار و هنر خويش قرار مي‌دهد. از آنجايي كه ارتباط مستقيمي با حكومت و دربار داشته، تأثيري پذيري او از شرايط حاكم دور از انتظار نخواهد بود؛ او از نزديك به طور ملموس و عيني با امور و وقايع اجتماعي – سياسي در ارتباط است، او اين تجربه‌هاي حسي را با تجربه‌هاي ذهني خويش مي‌آميزد و تداعي‌هاي دور و نزديك را شكل مي-دهد. و به اين ترتيب مسئلۀ تأثير و تأثر پذيري از جامعه و شرايط حاكم بر آن، در شعر او امري كاملاً طبيعي خواهد بود.