مطالعه‌ي شيميايي اثر درماني عصاره‌ي آبي گياه خارشتر بر تشكيل و انحلال سنگ‌هاي كليوي كلسيم اگزالات

مقدمه: ابتلا به سنگ هاي كليوي (عمدتاً از نوع كلسيم اگزالات) سومين بيماري شايع دستگاه ادراري است كه عوارض جانبي حاصل از جراحي آن باعث توجه ويژه به مصرف فراورده هاي گياهي شده است. در اين پژوهش اثر عصاره ي آبي گياه خارشتر در انحلال و جلوگيري از تجمع بلورهاي كلسيم اگزالات بررسي شده است. مواد و روش ها: در اين تحقيق آزمايشگاهي، ابتدا عصاره ي آبي 10 گرم گياه خارشتر با 300 ميلي ليتر آب مقطر تحت حرارت ملايم گرفته شد؛ سپس بررسي هدايت سنجي و نورسنجي، امكان تشكيل و انحلال كلسيم اگزالات در نمونه هاي حاوي 50% حجمي عصاره و نمونه هاي فاقد عصاره با روش هاي تيتراسيون تشكيل كمپلكس انجام شد. يافته ها: تأثير عصاره بر پيشگيري از تشكيل رسوب مطالعه شد و نتايج نمودار تيتراسيون هدايت سنجي نشان داد كه ميزان كلسيم در دسترس اگزالات جهت تشكيل رسوب در غياب عصاره به ميزان 1000/0ميكرو مول و در حضور عصاره به ميزان 850/0ميكرو مول بود كه تفاوت قابل ملاحظه اي (به اندازه ي 150/0ميكرو مول) با يكديگر دارند. در مطالعه ي تأثير عصاره بر انحلال سنگ، نتايج نورسنجي و تيتراسيون تشكيل كمپلكس نشان داد كه مقدار كلسيم اندازه گيري شده به واسطه ي انحلال بلورهاي كلسيم اگزالات در محلول حاوي عصاره ي خارشتر نسبت به عدم استفاده از عصاره به مقدار 5/3 ميكرو مول كمتر بوده است. در تمام آزمايش ها ميانگين نتايج حاصل از 3 بار تكرار در اندازه گيري ها مورد ارزيابي قرار گرفت (0/05=p). نتيجه گيري: با توجه به مطالعه ي حاضر، عصاره ي خارشتر توانايي جلوگيري از تشكيل بلورهاي كلسيم اگزالات را داشت؛ اما در انحلال آن ها تأثير چنداني ندارد.