مدل هاي شكنندگي توام چند متغيره براي مدل‌بندي رخدادهاي بازگشتي چندگانه وكاربرد آن در سرطان پستان

زمينه و هدف: سرطان پستان يكي از شايع ترين سرطان هاي عود پذير در بين زنان است؛ كه عوامل مختلفي بر بروز عودهاي چندگانه اين بيماري مؤثرند كه در مطالعات مختلف بررسي و شناخته شده اند؛ اما با اين وجود با معلوم بودن اين عوامل هميشه نمي توان بروز متاستاز را به طور دقيق پيش بيني كرد. از طرفي بررسي هم زمان انواع عود با يكديگر باعث دقيق تر شدن نتايج بررسي مي شود. يكي از انواع مدل هايي كه براي تحليل رخدادهاي بازگشتي با در نظر گرفتن عدم همگني بين بيماران به كار مي رود، مدل شكنندگي است. هدف اين مطالعه كاربرد يك مدل شكنندگي توأم براي مدل بندي عودهاي چندگانه در داده هاي مربوط به بيماران سرطان پستان است. روش كار: در اين مطالعه بقاي گذشته نگر، تعداد 342 بيمار مبتلا به سرطان پستان كه اطلاعات اين بيماران در مركز تحقيقات سرطان بيمارستان شهداي تجريش، براي پيگيري، ثبت شده بود، مورد بررسي قرار گرفتند. بيماران حداقل به مدت 6 ماه پس از تشخيص، تحت نظر اين مركز بودند و آخرين وضعيت آنان ثبت گرديد. براي تحليل داده ها از مدل بقاي شكنندگي توأم استفاده شد. اجراي مدل و تحليل داده ها در نرم افزار R انجام شد. يافته ها: نرخ بقاي سه ساله و پنج ساله براي بيماران، به ترتيب برابر با 0.79 و 0.68 به دست آمد. با توجه به نتايج به دست آمده از مدل شكنندگي توأم برازش داده شده، مي توان گفت خطر عودهاي چندگانه (موضعي و متاستاز) براي بيماراني كه درجه تومور در آن ها بيشتر از I است افزايش مي يابد. همچنين دريافتيم كه اگر ارتباط بين عود هاي چندگانه را در بيماران مبتلا به سرطان پستان در نظر نگيريم، ارتباط و همبستگي مهمي را از دست خواهيم داد. نتيجه گيري: با توجه به معني داري واريانس مؤلفه شكنندگي پيشامد متاستاز، مي توان اين گونه استنباط كرد كه بيماراني كه داراي متغيرهاي پيشگوي يكساني هستند نيز خطر وقوع متاستاز متفاوتي را دارا هستند و از طرفي با توجه به تكرار كم انواع عودها در اين مطالعه، نتايج بايد با احتياط در نظر گرفته شوند.