ساخت و هنجاريابي مقياس قساوت قلب از نظر اسلام

اهداف: در اسلام، قلب به عنوان مركز روحيرواني انسان تعريف شده كه مي تواند امراض متعددي داشته باشد كه از مهم ترين آنها قساوت قلب است. هدف اين مطالعه ساختن مقياسي با روايي و پايايي مناسب براي سنجش ميزان قساوت قلب از نظر اسلام بود. ابزار و روش ها: اين مطالعه با روش توصيفي از نوع هنجاريابي در طلاب ديني، دانشجويان دانشگاه هاي علوم پزشكي و محقق اردبيلي و افراد داراي مشاغل آزاد اجرا شد و 502 نفر به روش نمونه گيري در دسترس وارد مطالعه شدند. پرسش نامه 50ماده اي ابتدايي با نظر 2 متخصص روان شناسي و 2 كارشناس علوم ديني، طي 3 مرحله به 28ماده كاهش يافت. داده ها در نرم افزار SPSS 18 و به وسيله روش تحليل عامل اكتشافي، آزمون KMO و بارتلت، روش تحليل عامل تاييدي در نرم افزار AMOS 22 و آزمون هاي نيكويي برازش، همبستگي پيرسون و آزمون تحليل واريانس مورد تحليل قرار گرفتند. يافته ها: ميزان آلفاي كرونباخ (0/826) و KMO (0/818) نشان دهنده مجازبودن تحليل عاملي براي تهيه مقياس بود. با توجه به بار عاملي سئوالات، 7عامل مستقل عدم ذكر خدا، گناه گرايي، فقدان همدلي، آرزوي دراز، خوروخواب، فقدان تدبر و عدم آخرت گرايي به عنوان زيرمقياس هاي قساوت قلب مشخص شدند. شاخص هاي نيكويي برازش مناسب بودن الگوي به دست آمده را نشان داد (0/0001=p). دانشجويان علوم پزشكي بيشترين و طلاب ديني كمترين نمره را در مقياس قساوت قلب كسب نمودند (57/098=F؛ 0/0001=p). نتيجه گيري: پرسش نامه قساوت قلب به عنوان يك مقياس معتبر، قابل استفاده است.