مطالعۀ تطبيقي درخت و جايگاه آن در شعر حافظ و خواجوي كرماني

طبيعت و گرايش به نباتات از ديرباز در فرهنگ ايران زمين از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده است اين گرايش در انواع ادبيات فارسي از جمله غنايي، تعليمي، عرفاني و ...به عنوان يكي از شاخه هاي بارز اين فرهنگ به خوبي مشهود است به طوري كه حتي مي توان بر اين مدعا بود كه طبيعت گرايي يكي از بن مايه هاي اصلي و شاخص در زمينه هاي مختلف ادبيات كهن فارسي است از اين رو درختان از كارآمدترين عناصر بيان اين مدعا هستند. حضور درختان با توجه به كاربردشان، شكل ظاهري و ديدگاه خاص هر شاعر نسبت به آنها قابل تامل است. اين حضورگاه نماد استواري و بلندقامتي، زيبايي و عشوه گري بوده و نيز گاهي جنبه ي كاربردي تمثيلي، استعاري و يا تشبيهي داشته وحتي در برخي از موارد نيز با توجه به موقعيت فرهنگي، اجتماعي و جغرافيايي شاعر، مفهومي آركائيسمي (كهن الگو) و يا حتي ايد ئولوژيكي پيدا كرده است؛ از اين رو اين مقاله به بررسي جايگاه درخت در ديوان غزليات حافظ شيرازي و ديوان غزليات خواجوي كرماني و مقايسه اين كاربرد ها مي پردازد.