تعيين مناسب‌ترين روش برآورد رسوب معلق بر اساس آماره‌هاي خطاسنجي (مطالعه موردي-تعدادي از زيرحوزه‌هاي كشف‌رود)

پديده ي فرسايش، انتقال رسوب و رسوبگذاري، خسارات زيان بار اقتصادي، فني و زيست محيطي به وجود مي آورد. به طور كلي مقدار رسوب در حال انتقال تابعي از مقدار دبي رودخانه مي باشد، ولي معادلات ارائه شده در اين ارتباط داراي خطاي زيادي مي باشند. اين تحقيق به منظور ارائه مدل بهينه برآورد بار رسوب معلق در تعدادي از زير حوزه هاي حوزه آبخيز كشف رود (شامل ايستگاه هاي هيدرومتري موشنگ، گلمكان، دولت آباد خرم دره، سراسياب شانديز، گلستان جاغرق و حصار دهبار) انجام گرفته است. در اين راستا جهت كاهش مقدار خطا در معادله مدل برآورد رسوب معلق (منحني سنجه رسوب)، اقدام به ارزيابي و مقايسه روش هاي تلفيقي در قالب تحليل توابع رگرسيوني مختلف براساس كلاسه بندي زماني داده هاي دبي و رسوب متناظر آن در يك دوره طولاني مدت 30 ساله گرديد. مدل هاي زماني مختلف با استفاده از 12معيار خطاسنجي مورد آزمون قرار گرفتند تا مدل بهينه برآورد بار رسوب معلق انتخاب گردد. نتايج نشان دهنده برتري مدل هيدرولوژيكي در درجه اول و مدل پوشش گياهي و مدل اقليمي در درجه هاي بعدي مي باشد. بنابراين مدل هيدرولوژيكي، پوشش گياهي و اقليمي به ترتيب با داشتن كمترين ميزان خطاي برآورد، به عنوان مدل هاي بهينه برآورد بار رسوب معلق در حوزه هاي ذكر شده انتخاب گرديد. در مقابل مدل سالانه كه در آن هيچ گونه كلاسه بندي براي داده هاي دبي جريان و دبي رسوب متناظر آن صورت نگرفته است به عنوان ناكارآمدترين مدل شناخته شد. به طور كلي ميزان خطا در برآورد رسوب در ماه هاي كم آب و يا ماه هاي خشك كمتر از ماه هاي پرآب و يا ماه هاي مرطوب است. در اين ماه ها تاثير پذيري رسوب معلق از دبي نسبت به ساير عوامل موثر بر انتقال رسوب مشهودتر است. پيشنهاد مي شود مشابه اين تحقيق در رابطه با تعداد بيشتري حوزه و در شرايط مختلف جغرافيايي انجام شده تا در نهايت بتوان روش هاي دقيق تري در رابطه با برآورد رسوب معلق با استفاده از منحني سنجه رسوب ارائه نمود.