مطالعه اثرات عمليات بيومكانيكي حفاظت آب و خاك بر برخي خصوصيات خاك (مطالعه ‌موردي: ارتفاعات بالادست حوزه آبخيز گرگان رود)

پس از سيل هاي ويرانگر اوايل دهه هفتاد در استان گلستان، عمليات بيومكانيكي فراواني بمنظور احياء پوشش گياهي و اثرگذاري بر ميزان رواناب در سرشاخه هاي گرگانرود انجام شده است بطوريكه ارزيابي نتايج اين عمليات ها نيازمند مطالعات وسيعي مي باشد. تحقيق حاضر به منظور بررسي اثرات عمليات اصلاح بيومكانيكي بر برخي خصوصيات خاك در دشت كالپوش كه از زيرحوزه هاي رودخانه گرگان رود مي باشد، انجام گرديد. پس از تهيه نقشه واحدهاي كاري، نمونه هاي خاك (75 نمونه) از يك واحدكاري داراي مناطق عملياتي (احداث فارو و كاشت آتريپلكس درفاروها به همراه مناطق مابين خطوط فارو) و شاهد برداشت شدند. در هر تيمار (پاي بوته هاي كاشته شده در فاروها، مناطق مابين فاروها كه فاقد آتريپلكس بودند و منطقه شاهد) نمونه هاي خاك از عمق 150 سانتي متري و در پنج تكرار از پنج موقعيت شيب (پنجه شيب، پاي شيب، شيب پشتي، شانه شيب و قله)، مجموعاً 25 تكرار در هر تيمار، برداشت شدند و در آزمايشگاه، برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي نمونه هاي خاك اندازه گيري شد. به منظور تجزيه و تحليل داده ها از روش تجزيه واريانس و آزمون توكي و نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده شد. نتايج نشان داد كه بر اثر عمليات اصلاح بيومكانيكي از يك طرف در تمامي موقعيت هاي شيب، ظرفيت رطوبت اشباع و پايداراي خاكدانه ها در تيمار پاي بوته ها در قياس با منطقه شاهد بطور معني داري كاهش يافته و از طرف ديگر درصد ذرات رس افزايش معني داري يافته است.