ارزيابي اتصال شبكه‌اي‌ جاده‌هاي حوزه‌هاي آبخيز كوهستاني با استفاده از تئوري گراف در حوزه چهل چاي استان گلستان

طراحي، ساخت و ارزيابي شبكه جاده جزء مطالعات امور زيربنايي در حوزه آبخيز مي باشد.اين مطالعه به منظور ارزيابي وضعيت اتصالات شبكه جاده هاي موجود درحوزه آبخيز چهل چاي استان گلستان، با استفاده از شاخص هاي آلفا (α)، بتا (β)، اتا (η)، گاما (γ)، تراكم شبكه و تغيير مسير بر مبناي تئوري گراف انجام گرفته است. ابتدا نقشه شبكه جاده هاي موجود با استفاده از نقشه هاي توپوگرافي 25000/1، تصاوير ماهواره اي و برداشت زميني با GPS تهيه شد. در مرحله بعد مقدار هر كدام از شاخص هابراي شبكه جاده موجود در كاربري هاي جنگل، غيرجنگل و كل منطقه محاسبه و سپس با يكديگر و حالت استاندارد مورد مقايسه قرار گرفتند. در كاربري جنگل، غيرجنگل و كل منطقه مقادير شاخص آلفا به ترتيب برابر 79/0، 14/0 و 21/0، شاخص بتا برابر 4/0، 78/0 و 56/0، شاخص اتا برابر با 2/1، .64/0 و 32/1، شاخص گاما برابر با 37/0، 23/0 و 19/0، شاخص تراكم شبكه برابر با12/6، 53/27 و 12/13 متر در هكتار و شاخص تغيير مسير برابر با 61/0، 81/0 و 77/0 به دست آمد. نتايج حاصل از مقايسه شاخص ها نشان داد كه شبكه جاده در منطقه جنگلي داراي اتصال مناسب بوده، در حالي كه در مناطق غيرجنگلي داراي اتصال نامناسب و در كل منطقه داراي اتصال خيلي ضعيف مي باشد. همچنين تراكم شبكه جاده در مناطق جنگلي ناكافي بوده و در مناطق غيرجنگلي با وجود افزايش تراكم، مقدار اتصالات كاهش يافته و در كل منطقه سرعت شبكه به دليل وضعيت توپوگرافي ناهموار، مقدار توسعه شبكه پايين مي باشد. نتايج كلي اين تحقيق نشان داد با وجود زياد بودن طول (مقدار) جاده ها و صرف هزينه ها و وارد آمدن خسارت هاي زيست محيطي، شبكه جاده هاي موجود نتواسته كارايي لازم را جهت ارتباط بين كاربري هاي موجود برقرار نمايد. لازم است در مطالعات آتيبا در نظر گرفتن اصل ارتباط شبكه، ملاحظات اقتصادي اجتماعي و زيست محيطي و همچنين برآورد نياز آبخيز نشينان اصلاحات مفيد در خصوص بهبود شبكه جاده موجود انجام گيرد.