ارزيابي چندين صفات مختلف زراعي در ژنوتيپ هاي گندم تحت شرايط تنش خشكي با استفاده از روش هاي آماري چند متغيره

به منظور ارزيابي و گروه بندي ژنوتيپ هاي گندم براساس عملكرد دانه و خصوصيات مهم زراعي در شرايط تنش خشكي، 43 ژنوتيپ گندم در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در سال زراعي 92 1391 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامي خرم آباد كشت شدند. صفات اندازه گيري شده شامل رسيدگي فيزيولوژيك، روز تا گرده افشاني، سرعت پر شدن دانه، طول دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، طول دومين ميانگره، طول پدانكل، طول بيرون آمدگي پدانكل، طول سنبله، طول برگ پرچم، وزن سنبله، وزن دانه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، شاخص برداشت، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در متر مربع، عملكرد بيولوژيك، عملكرد دانه بود. تجزيه واريانس در شرايط تنش خشكي نشان داد در بين اكثر صفات در سطح احتمال يك درصد تفاوت معني داري وجود دارد. تجزيه به عامل ها براساس روش تجزيه به مؤلفه هاي اصلي و چرخش وريماكس نشان داد كه 5 عامل با نام عملكرد، خصوصيات رشدي گياه، شاخص سنبله و عامل مؤثر بر خصوصيات دانه روي هم رفته 02/75 درصد از كل تنوع داده ها را در آزمايش تنش خشكي توجيه مي كند. همچنين تجزيه كلاستر براساس روش UPGMA جهت گروه بندي ژنوتيپ ها استفاده گرديد و ژنوتيپ ها در محيط تنش به 3 گروه تقسيم شدند. گروه اول از نظر عملكرد دانه در رتبه سوم قرار داشت. گروه دوم شامل 8 ژنوتيپ بود و از نظر عملكرد دانه داراي حداكثر مقدار نسبت به ساير گروه ها بود. ژنوتيپ هاي 35، 18، 19، 24 بالاترين عملكرد را دارا بودند. گروه سوم در تمامي صفات وابسته به ارتفاع در حداكثر مقدار خود بود.