بررسي همبستگي صفات مورفولوژيكي لاين ‌هاي جديد برنج در غرب مازندران

به منظور بررسي رابطۀ بين خصوصيات مورفولوژيكي و انتخاب معيار مناسب براي بهبود عملكرد اين پژوهش روي 9 لاين اصلاح شدۀ جديد و يك رقم برنج (شاهد) اصلاح شده كشت غالب منطقه (رقم شيرودي) در سال زراعي 1389 در ايستگاه تحقيقات برنج چپرسر تنكابن در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار اجرا شد. نتايج نشان داد كه در بين ژنوتيپ هاي برنج مورد مطالعه براي تمامي صفات اختلاف معني داري در سطح احتمال يك درصد وجود داشت. عملكرد رقم شيرودي و لاين هاي شماره 1 و 2 نسبت به بقيه بيشترين عملكرد دانه را توليد نمودند. عملكرد دانه با صفات تعداد پنجۀبارور در بوته و وزن صددانه همبستگي مثبت و معني دار به ترتيب 66/0 و 71/0 بود. همچنين عملكرد دانه با صفات ارتفاع بوته در 45 روز بعد از نشا، تعداد پنجۀ كل، تعداد پنجۀ بارور و غيربارور در بوته، طول برگ پرچم و عرض برگ پرچم، سطح برگ پرچم، طول دانه، عرض دانه، و تعداد دانه در خوشه همبستگي مثبت غيرمعني دار داشت و با صفات ارتفاع بوته در مرحلۀ رسيدگي، نسبت طول به عرض برگ پرچم، نسبت طول به عرض دانه، طول خوشه و فاصلۀ آخرين ميان گره همبستگي منفي غيرمعني دار داشت. نتايج تجزيه رگرسيون گام به گام نشان داد كه صفت هاي وزن صددانه و تعداد پنجۀبارور در بوته بيشترين تأثير را در افزايش عملكرد دانه داشتند. نتيجه تجزيۀ علّيّت معلوم كرد كه وزن صددانه مي تواند جايگزين عملكرد دانه در گزينش براي افزايش عملكرد دانه شود.