تجزيه پايداري عملكرد لاين هاي اميد بخش گندم نان در مناطق گرم و خشك جنوب ايران با استفاده از مدل GGE Biplot

به منظور بررسي پاسخ لاين هاي اميد بخش گندم نسبت به شرايط متفاوت محيطي و تعيين پايداري عملكرد دانه در آنها، آزمايشي با استفاده از 30 ژنوتيپ گندم به همراه 2 رقم شاهد با استفاده از طرح آلفا لاتيس در 4 تكرار در 6 ايستگاه تحقيقاتي اقليم گرم و خشك جنوب ايران شامل اهواز، داراب، دزفول، ايرانشهر، خرم آباد و زابل و در 2 سال زراعي 93-1392 و 94-1393 اجرا شد. نتايج حاصل از تجزيه واريانس مركب نشان داد كه بين محيط ها، ژنوتيپ ها و اثرمتقابل ژنوتيپ و محيط اختلاف معني داري در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد. بر اساس نتايج مقايسه ميانگين، ژنوتيپ هاي 13 و 21 به ترتيب با عملكرد 121/6 و 219/6 تن در هكتار به عنوان ژنوتيپ هاي پايدار با پتانسيل توليد بالا و ژنوتيپ 20 با عملكرد 029/4 جزء ژنوتيپ هاي پايدار ولي با عملكرد بسيار كم شناسايي شدند. همچنين بمنظور مطالعه اثر متقابل ژنوتيپ × محيط و شناسايي پايدارترين لاين ها از روش GGE Biplot استفاده شد. بر اساس نتايج حاصل از نمودار چند ضلعي، محيط ها به 4 ابر محيط تقسيم بندي شدند. بهترين ژنوتيپ ها براي ابر محيط هاي خرم آباد ژنوتيپ 31، براي ابر محيط ايرانشهر ژنوتيپ 21، براي ابر محيط داراب، دزفول و اهواز ژنوتيپ13، براي ابر محيط زابل ژنوتيپ 17تعيين شد. همچنين دزفول و داراب، به ترتيب به عنوان بهترين محيط ها و خرم آباد به عنوان ضعيف ترين ايستگاه شناسايي شدند. ژنوتيپ هاي 11،13،21و 14جزو ايده آل ترين ژنوتيپ ها و ژنوتيپ هاي 19،20، 18و 25 جزو نا مطلوبترين ژنوتيپ ها بودند.