اثر ميدان مغناطيسي بر اندام زايي مستقيم ريزنمونه بنفشه آفريقايي (Saintpaulia ionantha) در محيط فاقد و داراي تنظيم كننده هاي رشد

به منظور مطالعه تناوب زمان قرار گيري در معرض ميدان مغناطيسي (9/. ميلي تسلا) بر باززايي مستقيم بنفشه آفريقايي از ريز نمونه برگ در محيط MS فاقد و داراي تنظيم كننده رشد دو آزمايش انجام شد. آزمايش اول بصورت طرح كاملا تصادفي با اعمال سه سطح ميدان مغناطيسي (5 روز پيوسته، 5 روز ناپيوسته و شاهد) در محيط كشت هاي فاقد تنظيم كننده رشد با 6 تكرار انجام شد. آزمايش دوم بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي انجام شد. فاكتورهاي آزمايش شامل دو نوع تنظيم كننده رشد اكسين و سايتوكنين در دو سطح صفر، يك و سه ميلي گرم و سه سطح ميدان مغناطيس (5 روز پيوسته، 5 روز ناپيوسته و شاهد) بودند. اين آزمايش نيز با 6 تكرار انجام شد. نتايج نشان داد ريزنمونه هاي قرار گرفته در معرض ميدان ناپيوسته بيشترين (7/08) و در گروه شاهد (2/35) كمترين تعداد گياهچه را توليد نمودند. ميدان مغناطيسي در نبود تنظيم كننده هاي رشد اثر معني داري بر طول گياهچه نداشت اما اين اثر در حضور تنظيم كننده ها بر طول ساقه چه معني دار بود. افزايش تعداد برگ نيز در اثر دريافت ميدان مغناطيسي پيوسته (4/4) و ناپيوسته (4/7) در محيط فاقد تنظيم كننده هاي رشد تقريبا دوبرابر شاهد (2/77) و معني دار شد. وزن تر و خشك در شرايط ميدان مغناطيسي ناپيوسته (0/49، 0/03 ميلي گرم) بطور معني داري نتيجه بهتري را نسبت به پيوسته (0/35، 0/02 ميلي گرم) در شرايط بدون تنظيم كننده هاي رشد نشان داد. نتايج نشان داد وقتي كه ريزنمونه ها در محيط حاوي 1 ميلي گرم در ليتر تنظيم كننده هاي رشد، به مدت 5 روز به صورت پيوسته در معرض ميدان مغناطيسي قرار بگيرند از وزن تر و خشك بيشتري در مقايسه با محيط كشت حاوي 3 ميلي گرم در ليتر تنظيم كننده هاي رشد برخوردار خواهند بود. به نظر مي رسد در اين آزمايش ميدان مغناطيسي به عنوان يك تنش غيرزيستي ملايم موجب تحريك در تقسيم و طويل شدن سلول ها و در نتيجه رشد گياه گرديد.