ارزيابي ژنوتيپ هاي گندم دوروم در شرايط آبياري و تنش خشكي

استفاده از ارقام پرمحصول و مقاوم به خشكي در محصولات زراعي يكي از راهكارهاي موثري است كه در تلفيق ساير روش هاي مديريت كم آبي مي تواند تأثير اين پديده را به حداقل برساند. تحقيق حاضر براي رسيدن به اين هدف روي 100 ژنوتيپ گندم دوروم در شرايط بدون تنش و تنش خشكي صورت گرفت. ژنوتيپ ها در هر آزمايش، در قالب طرح لاتيس در سه تكرار ارزيابي شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اختلاف ژنوتيپ ها از لحاظ تمام صفات در هر دو شرايط آزمايش بسيار معني دار بوده و تنوع ژنتيكي زيادي را بين صفات نشان داد. تجزيه عليت براي عملكرد دانه نشان داد كه بيشترين اثر مستقيم و مثبت توسط صفات مقدار كل ماده خشك و كمترين اثر صفت تاريخ سنبله دهي تا رسيدگي كامل بود. در شرايط تنش خشكي بيشترين اثر مستقيم و مثبت توسط صفت طول پدانكل بود در حالي كه تعداد سنبله، طول گياه، مقدار كل ماده خشك و تاريخ جوانه زني تا رسيدگي كامل داراي تأثير مستقيم و منفي بود. تجزيه به عامل ها در شرايط بدون تنش و تنش خشكي به ترتيب 80/5 و 83/3 درصد از تغييرات را توجيه كرد. براي تعيين برآورد بهتر عملكرد دانه شاخص خشكي STI، SSI، MP، GMP و TOL محاسبه و مشخص گرديد كه بر اساس شاخص TOL ژنوتيپ هاي 21، 45 و 3 و با توجه به شاخص هاي MP، GMP و STI ژنوتيپ هاي 78، 34، 71، 21 و 45 داراي برترين پاسخ از لحاظ تحمل به خشكي بودند. براساس تجزيه خوشه اي ژنوتيپ هاي مورد بررسي در هر دو شرايط در چهار گروه قرار گرفتند.