بررسي نقش عرف عقلا در وضع گزاره‌هاي اخلاقي (با تأكيد بر ديدگاه محقق اصفهاني)

مسئله منشأ ارزش اخلاقي، يكي از مهم‌ترين مسائل در حوزه فرااخلاق است. فيلسوفان اخلاق در مواجهه با اين مسئله، ديدگاه‌هاي مختلفي اتخاذ نموده‌اند. برخي انديشمندان اسلامي ازجمله محقق اصفهاني، عرف عقلا را واضع گزاره‌هاي اخلاقي دانسته‌اند. اين پژوهش درصدد است با تأكيد بر ديدگاه محقق اصفهاني به بررسي انتقادي نقش عرف عقلا در وضع گزاره‌هاي اخلاقي بپردازد. اگرچه ايشان بر اعتباري بودن گزاره‌هاي اخلاقي و وضع آن توسط عرف عقلا تأكيد دارد، اما معتقد است آراء عقلا براساس بقاي انسان و مصالح و مفاسد نوعي صادر مي‌شود و با شروطي معتبر است. معناشناسي مفاهيم اخلاقي در ديدگاه مزبور خدشه‌پذير است. همچنين اين ديدگاه بر پايه دلايل درستي بنا نشده و از توجيه نهايي ارزشمندي بقاي انسان و رعايت مصالح و مفاسد عاجز است.