مقايسه عملكرد ماده فعال سطحي زيستي توليد شده (رامنوليپيد) و مواد فعال سطحي متداول (CTAB، DTAB، SDS و SDBS) در ازدياد برداشت نفت

در ساليان اخير مطالعات زيادي در مورد استفاده از مواد فعال سطحي در زمينه افزايش برداشت از مخازن نفتي انجام شده است؛ ولي تا كنون تحقيقات اندكي در مورد مقايسه عملكرد مواد فعال سطحي زيستي و شيميايي صورت گرفته است كه عموماً شامل مقايسه عملكرد ماده فعال سطحي زيستي با ماده فعال سطحي شيميايي بوده و مطالعات جامعي در اين زمينه انجام نشده است. لذا در اين تحقيق كارايي انواع مواد فعال سطحي با تزريق در ميكرومدل شيشه اي بررسي شد. با كشت سويه سودوموناس آئروژينوزا HAK01 در محيط كشت تخصصي، ماده فعال سطحي زيستي رامنوليپيدي توليد، جداسازي و شناسايي شد و پايداري آن در محيط شور بررسي گرديد. سپس محلول اين ماده به همراه محلول مواد فعال سطحي SDS، SDBS، CTAB و DTAB ( در غلظت بحراني ميسل) در آزمون هاي سيلابزني ميكرومدل استفاده شدند. در اين تحقيق براي نخستين بار كارايي رامنوليپيد توليدي در ازدياد برداشت نفت بررسي شد. از آزمون هاي گرانروي، كشش سطحي و بين سطحي و همچنين آزمون زاويه تماس براي برررسي مكانيسم هاي حاكم بر فرايند استفاده شد. استفاده از مواد فعال سطحي فوق سبب افزايش ميزان برداشت نفت در مقايسه با سيلاب زني آب گرديد. رامنوليپيد، SDBS وSDS به ترتيب با 40%، 36% و 34% بازدهي، بيشترين ميزان برداشت را به خود اختصاص دادند. رامنوليپيد توليدي با كاهش كشش سطحي آب بهmN/m 28 عملكرد بهتري در مقايسه با ساير مواد فعال سطحي داشت. همچنين اين مواد سبب تغيير ترشوندگي از حالت نفت دوست به آب دوست شدند؛ به طوري كه رامنوليپيد با تغيير زاويه تماس از 106 به 6، 94.3% تغيير، بهترين عملكرد را در بين مواد فعال سطحي فوق داشت. SDBS، SDS، CTAB و DTAB به ترتيب با 92.7%، 92.0%، 88.9% و86.6% تغيير در رده هاي بعدي قرار گرفتند. كاهش كشش بين سطحي و تغيير ترشوندگي، سازوكارهاي اصلي حاكم بر فرايند بودند. بر اساس نتايج به دست آمده رامنوليپيد توليد شده از توانايي بالايي در زمينه برداشت نفت برخوردار بوده و موثرتر از ساير مواد فعال سطحي در اين زمينه عمل كرد.