اندازه‌گيري مقدار دوز فوتونوترون در شتاب دهنده‌ي اتاق درمان بخش راديوتراپي بيمارستان سيدالشهداي (ع) اصفهان

مقدمه: امروزه راديوتراپي با شتاب‌دهنده‌هاي خطي پزشكي پرانرژي يكي از تكنيك‌هاي ‌درمان مؤثر بيماري‌هاي بدخيم به شمار مي‌رود. در اين دستگاه‌ها از برهم‌كنش فوتون‌هاي پرانرژي با مواد متفاوت درون دستگاه، آلودگي فوتونوتروني توليد مي‌شود. فوتونوترون‌هاي ايجاد شده داراي طيف وسيعي مي‌باشند. شار كل نوترون‌هاي توليد شده بر واحد دوز اشعه در ايزوسنتر برابر با مجموع شار نوترون‌هاي پراكنده، مستقيم وگرمايي است. در اين مطالعه به محاسبه‌ي اين آلودگي در 15 نقطه‌ي اتاق درمان دستگاه Saturne20 در بيمارستان سيدالشهداي (ع) اصفهان در انرژي MV 18 پرداختيم.روش‌ها: براي انجام اين تحقيق و به دست آوردن دوز نوترون از 30 عدد آشكارساز TLD600 و TLD700 (Thermoluminescent dosimeter) در 15 نقطه‌ي اتاق به طور كاتوره‌اي استفاده شد. لازمه‌ي استفاده از TLDها انجام دو نوع كاليبراسيون گامايي و نوتروني است. اولي با چشمه‌ي Co lt;sup gt;60 lt;/sup gt; در بيمارستان سيدالشهداء (ع) و دومي با چشمه‌ي AmBe در مركز دوزيمتري استاندارد انرژي اتمي (SSDL يا Secondary standard dosimetry lab) مركز كرج انجام گرفت. عمل پرتوگيري آشكارسازها در حين درمان يك بيمار با دوز  cGy100 و زمان MU 111 صورت گرفت.يافته‌ها: نتايج حاصل از آشكارسازهاي TLD در همه‌ي موارد در حدود ميلي‌سيورت (mSv) ‌و كمتر از آن بود؛ به طوري كه مقدار دوز اندازه گيري شده در آشكارسازهاي شماره‌ي 1 برابر با 0.378، شماره‌ي 2 برابر با 0.652، شماره‌ي 3 برابر با 0.693، شماره‌ي 10 برابر با 0.0605 و شماره‌ي 15 برابر با 0.671 ميلي‌سيورت به دست آمد.نتيجه‌گيري: مقداري آلودگي فوتونوتروني در اتاق درمان در حين درمان وجود دارد كه اغلب در طراحي درمان منظور نمي‌شود و اين موضوع باعث دريافت دوز اضافي بيمار مي‌گردد.