تأثير غلظت، دما و حضور پليمر بر آزادسازي دارو از نانوكامپوزيت‌هاي مونت موريلونيت دونپزيل

مقدمه: دونپزيل يك مهاركنند‌ي قابل برگشت و غير رقابتي كولين استراز است كه در درمان آلزايمر كاربرد دارد. هدف از انجام مطالعه‌ي حاضر، تهيه‌ي يك شكل دارويي خوراكي از دونپزيل بود كه قادر باشد علاوه بر آزادسازي تدريجي دارو، سبب كاهش عوارض گوارشي آن شود و افزايش پذيرش بيمار را براي مصرف خوراكي دارو به دنبال داشته باشد. روش‌ها: پس از تهيه‌ي هيبريد دونپزيل- مونت موريلونيت اثر دو متغير غلظت دارو و دماي محيط ساخت هيبريد بر ميزان داروي بارگيري‌شده در مونت موريلونيت مورد مطالعه قرار گرفت. جهت دستيابي به رهش مطلوب، هيبريد دونپزيل- مونت موريلونيت تهيه‌شده با پليمرهاي كربومر، كيتوزان، سديم آلژينات و اودراژيت L100-55 (به طور جداگانه) Spray drying گرديد. نانوكامپوزيت‌هاي (دونپزيل- مونت موريلونيت- پليمر) حاصل، از لحاظ ميزان بارگيري دارو و سرعت آزادسازي دونپزيل مورد آزمايش قرار گرفتند. همچنين نانوذرات منتخب توسط ميكروسكوپ الكتروني نگاره (SEM يا Scanning electron microscope) مورد ارزيابي قرار گرفت. يافته‌ها: بيشترين ميزان بارگيري دارو معادل 16.8 درصد مربوط به نانوكامپوزيت‌هاي حاوي 2 ميلي‌مول دارو بود كه در دماي 70 درجه‌ي سانتي‌گراد تهيه شده بود (فرمولاسيون با كد D2MMT70). از طرف ديگر، فرمولاسيون‌هايي كه ميزان داروي آن‌ها 1 ميلي‌مول بود و در دماي 25 درجه‌ي سانتي‌گراد تهيه شده بودند (فرمولاسيون با كد D1MMT25)، كمترين ميزان بارگيري دارو را معادل 12.3 درصد داشتند. از ميان 4 نوع پليمر مورد استفاده در اين طرح اودارژيت L100-55 و سديم آلژينات نسبت به دو پليمر ديگر (كربومر و كيتوزان) تاًثير بيشتري بر آزادسازي دارو از هيبريد دونپزيل- مونت موريلونيت داشتند و از ميان آن‌ها فرمولاسيون با كد H1AL1 درصد رهش بالاتري در دو محيط بافر هيدروكلريك اسيد (34 درصد) و بافر فسفات (18.84 درصد) از خود نشان داد. نتيجه‌گيري: دما تأثير قابل توجهي در ميزان بارگيري دارو در هيبريدهاي تهيه شده داشت. با اين همه تغيير غلظت دارو اثر قابل توجهي بر اين پارامتر نداشت. حضور دو پليمر سديم آلژينات و اودراژيت L100-55، اثر مطلوبي بر رهش دونپزيل از نانوكامپوزيت‌هاي ساخته شده داشت.