ارتباط بين سطح سرمي هورمون پاراتيروييد با ماركرهاي متابوليسم استخوان در بيماران همودياليزي اصفهان

مقدمه: اكثر بيماران مرحله‌ي 3 تا 5 بيماري مزمن كليوي درگير اختلالات متابوليسم استخوان و استئوديستروفي كليوي هستند. غلظت آلكالن فسفاتاز (ALP) با منشأ استخواني در اين بيماران بالا است كه يك ماركر براي ارزيابي استئوديستروفي اورميك است. هدف از مطالعه‌ي حاضر بررسي ارتباط بين سطح سرمي هورمون پاراتيروييد (Parathyroid hormone يا PTH)، ALP، 25 هيدروكسي ويتامين 3D، كلسيم و فسفات در بيماران همودياليزي بود. روش‌ها: در اين مطالعه 90 بيمار همودياليزي، 56 مرد و 34 زن بررسي شدند. محدوده‌ي سني بيماران 30 تا 60 سال و ميانگين سن آن‌ها 11.4 ± 36.0 سال يود. طول مدت دياليز 2 ماه تا 23 سال با ميانگين 71 ± 80 ماه بود. سطح سرمي PTH، ALP، 25 هيدروكسي ويتامين 3D، كلسيم و فسفات اندازه‌گيري شد. آناليز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. يافته‌ها: فراواني محدوده‌ي غير طبيعي كلسيم و فسفات سرم در مردان بيشتر از زنان بود (كلسيم به ترتيب 63.6 درصد و 52.8 درصد و فسفر به ترتيب 72.7 درصد و 50 درصد) بود؛ اما فراواني محدوده‌ي غير طبيعي ALP، PTH و 25 هيدروكسي ويتامين 3D در زنان بيشتر از مردان (ALP: 75 درصد در برابر 54.5 درصد، PTH: 97.2 درصد در برابر 94.5 درصد و 25 هيدروكسي ويتامين 3D: 63.9 درصد و 32.7 درصد) بود. ارتباط بين هورمون PTH با ALP در بيماران همودياليزي (0.73 = r) معني‌دار بود ولي PTH با ساير عوامل ارتباط معني‌داري نداشت. ارتباط بين مدت دياليز و هورمون PTH (0.588= r با 0.05 P) بود. نتيجه‌گيري: نتايج اين مطالعه نشان‌دهنده‌ي عدم كنترل مناسب هيپرپاراتيروييدي و فسفات در اين بيماران بود. بر اساس نتايج حاصل از اين مطالعه، شدت‌ هيپرپاراتيروييدي ثانويه و تأثيرات آن روي بافت استخوان در زنان بيشتر از مردان است.