بررسي ارتباط بين سطح سرمي Total PSA و نسبت Free PSA به Total PSA با درجه‌ي بدخيمي سرطان پروستات در نمونه‌هاي بيوپسي

مقدمه: سرطان پروستات، چهارمين سرطان شايع در دنيا و شايع‌ترين سرطان احشايي در مردان است و تشخيص به موقع و غربالگري اين بيماري، مي‌تواند تأثير مثبتي در طول عمر بيمار آن بگذارد. آزمون‌هاي Total PSA (Total Prostate specific antigen ) و نسبت Free PSA به Total PSA از روش‌هاي تشخيص و غربالگري اين بيماري است و در حال حاضر به طور شايع در غربالگري اين بيماري استفاده مي‌گردد. اما تاكنون مطالعه‌ي كاملي كه ارتباط بين سطح سرمي PSA و درجه‌ي بيماري را تعيين كند، انجام نشده است. از اين‌رو، مطالعه‌ي حاضر با هدف تعيين ارتباط بين سطح سرمي Total PSA و نسبت Free PSA به Total PSA با درجه‌ي بدخيمي سرطان پروستات در نمونه‌هاي بيوپسي به انجام رسيد. روش‌ها: طي يك مطالعه‌ي توصيفي- تحليلي، 85 نفر از مبتلايان به سرطان پروستات كه بيماري آن‌ها با بيوپسي در آزمايشگاه پاتولوژي و تشخيص طبي تأييد شده است، مورد مطالعه قرار گرفتند. سطح سرمي Total PSA و Free PSA اين افراد اندازه‌گيري شد و درجه‌ي بدخيمي بيماري نيز از طريق آزمايشگاه پاتولوژي تعيين و ارتباط بين سطح سرمي Total PSA و Free PSA و درجه‌ي بدخيمي سرطان پروستان (طبق معيار گليسون) مورد بررسي قرار گرفت. داده‌هاي به دست آمده از مطالعه با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: بين درجه‌ي گلسيون و نسبت Free PSA/total PSA يك همبستگي معكوس به ميزان 38/0 وجود داشت كه طبق آزمون همبستگي Spearman، معني‌دار بود (037/0 = P). بين سطح سرمي PSA و درجه‌ي گلسيون نيز يك همبستگي مستقيم به ميزان 37/0 مشاهده شد كه طبق اين آزمون، از نظر آماري معني‌دار بود (001/0 P). نتيجه‌گيري: : با توجه به اين كه سرطان پروستات به طور معمول دير تشخيص داده مي‌شود و انجام بيوپسي به سختي مورد پذيرش بيماران قرار مي‌گيرد و از طرف ديگر، نظر به وجود ارتباط بين گريد كانسر پروستات و سطح سرمي Free PSA و نسبت Free PSA/Total PSA، مي‌توان با توجه به سطح سرمي Total PSA و Free PSA، تدابير لازم جهت درمان به موقع بيماران اتخاذ نمود.