مقايسه‌‌ي كاركردهاي اجرايي در مصرف كنندگان شيشه، هروئين و افراد هنجار

قدمه: سوء مصرف مواد؛ به عنوان مشكلي جهاني و يك بيماري مغزي شناخته شده است. هدف از اين پژوهش، مقايسه‌ي كاركردهاي اجرايي در مصرف كنندگان هروئين و شيشه و گروه شاهد بود. روش‌ها: پژوهش حاضر مطالعه‌اي از نوع پس رويدادي است. روش نمونه‌گيري دو گروه شيشه و هروئين به صورت هدفمند بود و گروه شاهد به صورت تصادفي انتخاب شدند. جامعه‌ي آماري اين پژوهش شامل مصرف كنندگان شيشه و هروئين در شهر اصفهان در سال 1391 بود كه به مراكز درماني، نگهداري (كمپ) و كلينيك‌هاي روانپزشكي و ترك اعتياد شهر اصفهان مراجعه مي‌نمودند. در نهايت، 75 نفر در سه گروه شيشه (25 نفر)، هروئين (25 نفر) و گروه شاهد (25 نفر) با توجه به معيارهاي وابستگي به مواد DSM-IV-TR (Diagnostic and statistical manual of mental disorders- text revision) انتخاب شدند و بر اساس آزمون‌هاي عصب روانشناختي برج لندن (Tower of London) و استروپ (Stroop) مورد ارزيابي قرار گرفتند. يافته‌ها: افراد شاهد در دو آزمون برج لندن و استروپ، عمكرد بهتري داشتند (05/0 P). گروه هروئين در آزمون برج لندن نسبت به گروه شيشه عملكرد بهتري داشتند (05/0 P)؛ اما در آزمون استروپ، عملكرد دو گروه مصرف كننده‌ي شيشه و هروئين تفاوت معني‌داري نداشت. نتيجه‌گيري: مصرف شيشه و هروئين در سيستم‌هاي فرونتا استرياتال، به خصوص قشر پره فرونتال و كاركردهاي عصب روانشناختي (عملكردهاي اجرايي)، نقايص بيشتر و دراز مدت نشان مي‌دهد. با الهام از اين يافته‌ها، مي‌توان برنامه‌هاي توانبخشي شناختي تخصصي براي آماده‌سازي اين افراد جهت ورود دوباره به زندگي فردي، شغلي و اجتماعي طراحي نمود.