بررسي اثربخشي روش آرام‌سازي پيش رونده‌ي عضلاني بر اضطراب رقابتي ورزشكاران (مطالعه موردي: فوتباليست‌ها)

مقدمه: اضطراب رقابتي نوع ويژه‌اي از اضطراب است كه ورزشكاران در آستانه‌ي مسابقات مهم به آن دچار مي‌شوند. اين اضطراب در دو بعد جسماني با علايمي مانند لرزش، تپش قلب، تنگي نفس و علايمي از اين دست و نيز علايم شناختي شامل ترس از شكست و نگراني از عملكرد ضعيف، بروز مي‌كند. يكي از مهارت‌هاي روان‌شناختي كه گمان مي‌رود در كاهش و كنترل اضطراب رقابتي ورزشكاران اثربخش باشد، روش آرام‌سازي است. اين روش به طور كلي شامل دو شيوه‌ي مبتني بر آرام‌سازي عضلاني و شناختي است. در پژوهش حاضر، روش آرام‌سازي پيش رونده‌ي عضلاني به كار گرفته شد؛ در حالي كه در آرام‌سازي ورزشكاران، بيشتر آرام‌سازي روحي مطرح است و كمتر به آرام‌سازي عضلاني توجه مي‌شود. روش‌ها: در اين مطالعه، 30 نفر از بازيكنان باشگاه ذوب آهن اصفهان، به صورت تصادفي در دو گروه شاهد و مورد قرار گرفتند. ابتدا از همه‌ي بازيكنان به وسيله‌ي پرسش‌نامه‌ي اضطراب حالتي- رقابتي 2-CSAI (2- Competitive state anxiety inventory) پيش آزمون به عمل آمد. سپس بازيكنان گروه مورد، 20 جلسه تمرين آرام‌سازي دريافت داشتند، آن گاه مرحله‌ي پس آزمون انجام گرديد. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش كه با استفاده از روش‌هاي آماري One-way ANOVA (One-way analysis of varianc) با آزمون‌هاي تعقيبي، Paired t و Independent t به دست آمد (05/0 = P)، نشان داد كه آرام‌سازي پيش رونده‌ي‌ عضلاني به طور معني‌داري اضطراب بدني بازيكنان را كاهش مي‌دهد، اضطراب شناختي آن‌ها را نزديك به مرز معني‌داري پايين مي‌آورد و از تعداد ضربان قلب استراحت بازيكنان به ميزان معني‌داري مي‌كاهد. نتيجه‌گيري: دروازه‌بانان نسبت به مدافعان و هافبك‌ها به طور معني‌داري اضطراب شناختي بيشتري دارند، اما در مقايسه با بازيكنان خط حمله، اين تفاوت معني‌دار نبود. به عبارت ديگر، پس از دروازه‌بان‌ها كه بيشترين ميزان اضطراب رقابتي را نشان داداند، بازيكنان خط حمله بالاترين ميزان اضطراب رقابتي را داشتند و بازيكناني كه در خطوط دفاع و مياني بازي مي‌كردند، در مجموع اضطراب رقابتي كمتري را نشان دادند. همچنين بازيكنان بومي و غير بومي در هيچ كدام از سه زير مقياس‌هاي اضطراب شناختي، اضطراب بدني و اعتماد به نفس، تفاوت معني‌داري نداشتند.