اعتبارسازي زبان‌شناختي پرسشنامه‌ي كيفيت زندگي لوپوس (LupusQol) در بيماران ايراني فارسي زبان

مقدمه: كيفيت زندگي يكي از پيامدهاي مورد سنجش و مهم در بيماران مبتلا به بيماري لوپوس است. پرسشنامه‌ي (Lupus quality of life) LupusQol به منظور سنجش كيفيت زندگي اين بيماران طراحي شده است. هدف از اين مطالعه، اعتبارسازي زبان‌شناختي اين پرسشنامه و بررسي خصوصيات سايكومتريك نسخه‌ي فارسي آن در ايران بود. روش‌ها: پرسشنامه‌ي LupusQol به روش استاندارد ترجمه‌ي Forward-backward به زبان فارسي ترجمه شد و پس از تكميل توسط بيماران مبتلا به لوپوس ويژگي‌هاي سايكومتريك آن سنجيده شد. جهت بررسي پايايي، Cronbach s alpha كل پرسشنامه و ابعاد آن بررسي شد. جهت بررسي اعتبار ساختار، اعتبار هم‌گرا و اعتبار افتراقي آن مورد سنجش قرار گرفت. همچنين، اعتبار گروه‌هاي شناخته‌شده با بررسي رابطه‌ي كيفيت زندگي با عواملي نظير سن، فعاليت جسمي، وجود بيماري‌هاي همراه، فعاليت بيماري و ميزان آسيب بيماري سنجيده شد. يافته‌ها: تعداد 72 بيمار لوپوس با ميانگين سني 10.2 ± 36.7 سال در مطالعه شركت كردند. Cronbach s alpha كل پرسشنامه 0.94 و براي ابعاد آن از 0.8 تا 0.94 متغير بود. در تمامي ابعاد پرسشنامه‌ي LupusQol، ضريب همبستگي هر آيتم با حيطه‌ي مربوط به خود بيش از 0.4 بود (اعتبار هم‌گرا). ضريب همبستگي هر آيتم با ساير ابعاد در تمام موارد كمتر از رابطه‌ي آن آيتم با حيطه‌ي مربوط به خود بود (اعتبار افتراقي). بين سن، فعاليت جسمي، تعداد بيماري‌هاي همراه و آسيب بيماري با بيشتر ابعاد پرسشنامه رابطه‌ي معني‌داري وجود داشت (ضريب همبستگي 0.2 تا 0.4). نتيجه‌گيري: ويژگي‌هاي سايكومتريك نسخه‌ي فارسي پرسشنامه‌ي LupusQol در جامعه‌ي ايراني قابل قبول است و مي‌توان از اين ابزار جهت سنجش كيفيت زندگي در بيماران مبتلا به لوپوس استفاده كرد.