بررسي نقاط ضعف و چالش‌هاي برنامه‌هاي ارتقاي سلامت اجتماع محور در سه دهه‌ي اخير: راهكارهايي براي آينده

مقدمه: ابتكارات اجتماع محور شامل مداخلات ارتقاي سلامت اجتماع محور، در ايران بيش از سه دهه سابقه دارند. هر چند‏ به دليل انتشار ناكافي گزارش‌ها، اطلاعات محدودي از تجزيه و تحليل اين مداخلات در دسترس محققين و تصميم‌گيران در سطح ملي و بين‌المللي قرار دارد. اين مقاله به گزارش بخشي از يافته‌هاي يك مطالعه وضعيت‌سنجي بر روي مداخلات ارتقاي سلامت اجتماع محور در ايران مي‌پردازد كه به سفارش دفتر سازمان جهاني بهداشت در ايران انجام گرديد. روش‌ها: روش‌هاي متفاوتي براي جمع‌آوري داده‌ها مانند استفاده از گزارش‌ها،‏ كتب، منابع الكترونيك و تارنماي رسمي سازمان‌‌ها به كار گرفته شد. داده‌ها با روش‌هاي كيفي، مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت تا نقاط ضعف، قوت، تهديد‌ها و فرصت‌هاي موجود شناسايي شود. يافته‌ها: صد‌ها نوع برنامه‌ي ارتقاي سلامت اجتماع محور شناسايي شد كه در 10 طبقه‌ي بزرگ گروه‌بندي گرديدند. انتشار ناچيز اطلاعات مرتبط با تجارب اين مداخلات، ارتباط ضعيف بين دانشگاه و سازمان ‌هاي مجري اين برنامه‌ها، فقدان ارزشيابي كافي اين مداخلات، ايجاد توقعات غير واقعي در اجتماع و محدوديت منابع، از جمله ضعف‌ها و تهديد‌هاي شناسايي شده بودند. حمايت سازماني و سياسي قوي و ايجاد ساختار‌هاي فيزيكي، از جمله نقاط قوت و فرصت‌هاي اين برنامه‌ها بودند. نتيجه‌گيري: مداخلات ارتقاي سلامت اجتماع محور در آينده بايد مبناي علمي قوي‌تري داشته باشد و از مشاركت مؤثرتر اعضاي اجتماع سود ببرند. همچنين بايد به اشتراك گذاشتن تجارب موجود مورد توجه جدي قرار گيرد.