مقايسه‌ي اثرات آنتي آپوپتوتيك داروهاي PPARGamma و ACEI بر روي سلول‌هاي اندوتليال وريد نافي كشت داده شده در معرض سرم بيماران مبتلا به آلزايمر و افراد سالم

مقدمه: آلزايمر يك نوع اختلال در عملكرد مغزي است كه طي آن، به تدريج توانايي‌هاي ذهني بيمار تحليل مي‌رود. مطالعات نشان داده‌اند كه نقص سلول‌هاي اندوتليال مي‌تواند منجر به بيماري‌هاي التهابي عصبي مزمن و حاد شود. تيازوليدين ديون‌ها (TZDs يا Thiazolidinediones) داروهاي آگونيست گيرنده‌ي پراكسي زوم پروليفراتور اكتيويتور گاما (PPAR-gamma يا Peroxisome proliferator-activated receptor-gamma) هستند. TZDs (پيوگليتازون‌ها) نه تنها مي‌توانند آسيب ناشي از تخريب‌هاي عصبي را در برخي بيماري‌هاي خود ايمن تضعيف كنند؛ بلكه باعث بهبود عملكرد عروق، حفظ سلول‌هاي اندوتليال و مانع از پيشرفت بيماري‌هاي آترواسكلروتيك مي‌شوند. برخي داروها نظير انالاپريل نيز كه از خانواده‌ي مهار كننده‌هاي آنزيم تبديل‌گر آنژيوتانسين ACE-I (Angiotensin converting enzyme- inhibitor) مي‌باشند، داراي نقش فعالي در سيستم رنين آنژيوتانسين در نقص عملكرد عروق و حفظ اين سلول‌ها مي‌باشند. با توجه به اثرات مفيد ACE-I و TZDs بر روي نقص عملكردي سلول‌هاي اندوتليال و حفظ اين سلول‌ها، پژوهش حاضر با هدف بررسي ميزان آپوپتوز در سلول‌هاي اندوتليال وريد نافي تيمار شده با سرم بيماران مبتلا به آلزايمر و مقايسه‌ي اثر محافظتي اين دو دارو انجام شد. روش‌ها: در اين بررسي، 10 نفر به عنوان گروه شاهد و 10 نفر به عنوان گروه مورد انتخاب شدند. براي ارزيابي اثر انالاپريل و پيوگليتازون بر روي سلول‌هاي اندوتليال تيمار شده با سرم بيماران آلزايمري، نمونه‌ها به 4 گروه تقسيم شدند. پس از آماده‌سازي گروه‌ها، ميزان آپوپتوز با استفاده از كيت تشخيص مرگ سلولي و دستگاه فلوسيتومتري بين گروه‌هاي شاهد و مورد، 24 ساعت قبل و بعد از اضافه كردن انالاپريل و پيوگليتازون مقايسه شدند. نتايج حاصل از اين مطالعه با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه‌ي 18 و آزمون ANOVA يك طرفه با 05/0 P آناليز شدند. يافته‌ها: ميزان آپوپتوز در گروه اول كه با سرم بيماران آلزايمري تيمار شدند، نسبت به گروه تيمار شده با سرم افراد سالم به طور معني‌داري بالاتر بود. در گروه تيمار شده با انالاپريل 24 ساعت قبل و بعد از افزودن سرم اين بيماران، ميزان آپوپتوز در سلول‌هاي اندوتليال در مقايسه با گروه شاهد كاهش يافت. اما در مقايسه، پيوگليتازون زماني كه 24 ساعت قبل از تيمار با سرم اين بيماران اضافه شد، به ميزان بيشتري توانست ميزان آپوپتوز را كم كند. در هر دو گروه دارويي، ميزان دي اكسيد نيتريك بين تيمار 24 ساعت قبل و بعد كاهش يافت؛ اما تفاوت معني‌داري بين گروه‌ها مشاهده نشد. نتيجه‌گيري: پيوگليتازون در مقايسه با انالاپريل بهتر مي‌تواند سطح اكسيد نيتريك و عوامل آپوپتوزي را در بيماران آلزايمري كم كند. به نظر مي‌رسد كه پيوگليتازون باعث فعال‌سازي پروتئين‌هاي ضد آپوپتوزي بيشتري مي‌شود.