طراحي و ارزيابي يك اپليكاتور مخصوص براي پرتودرماني كارسينوماي لب

مقدمه: هدف از تحقيق حاضر ارايه و ارزيابي يك روش جديد و كاربردي در پرتودرماني كارسينوماي لب با استفاده از پرتو الكترون بود. در اين روش، براي اولين بار يك اپليكاتور مخصوص افزايش دهنده دوز اشعه (Internal dose enhancer tool) براي تومور لب طراحي و استفاده شد. روش ها: براي طرح اوليه اپليكاتور مخصوص افزايش دهنده دوز، ابتدا قطعه اي سرب با لايه اي از پلي استايرن به ضخامت 0.5 cm پوشيده شد. شكل هندسي قطعه سربي بر اساس هندسه لب و دهان بيمار طراحي شد. پوشش پلي استايرن در تماس با لب قرار گرفت تا الكترون هايي را كه پس از برخورد به سرب، به عقب پراكنده مي شدند، جذب كند. سپس ناحيه اي از پلي استايرن در مجاورت توموري كه قرار است دوز آن افزايش يابد، برداشته شد. ابعاد اين ناحيه، تابع وسعت تومور بر روي لب بود. اين اپليكاتور، به طور دقيق در پشت لب قرار مي گرفت تا تومورهاي ناحيه پشت لب را درمان كند. براي ارزيابي اپليكاتور، از پرتوهاي الكترون 6 MeV و 8 شتاب دهنده خطي Neptun10PC در بيمارستان سيدالشهدا (ع) اصفهان استفاده شد. كليه اندازه گيري ها با استفاده از دوزيمتر صفحات موازي NACP و نيز آشكارساز نيمه هادي p-type سيليكوني انجام شد. در اين تحقيق، علاوه بر اندازه گيري تجربي، از شبيه سازي مونت كارلو با كد محاسباتي BEAMnrc نيز استفاده شد. يافته ها: استفاده از اپليكاتور مخصوص با طراحي بهينه، دوز اشعه ناشي از پرتوهاي الكتروني در ناحيه تومورال لب را تا حدود 160 درصد افزايش داد. همچنين با استفاده از اپليكاتور مخصوص افزايش دهنده دوز، حجم درمان تومور در ناحيه سطح مشترك ميان اپليكاتور و تومور تا 12 mm از هر طرف افزايش يافت. نتيجه گيري: اپليكاتور مخصوص افزايش دهنده دوز، مي تواند تاثيري قابل مقايسه و حتي بهتر نسبت به روش براكي تراپي ايجاد كند. بنابراين استفاده از روش ارايه شده همراه با اپليكاتور مخصوص افزايش دهنده دوز به منظور درمان كارسينوماي لب در كلينيك هاي پرتودرماني توصيه مي شود.