بررسي ترجيحات مصرف‌كنندگان برنج با استفاده از رويكرد مدل‌سازي انتخاب با تأكيد بر توليد داخلي: مطالعه موردي شهر گرگان

Investigation of Consumer’s Preferences of Rice by Applying Choice Modeling Approach with Emphasis on National Production: Case Study of Gorgan

اهميت تحقق امنيت غذايي، لزوم حمايت از توليد داخلي و افزايش فضاي رقابت پذيري كه در سياست هاي اقتصاد مقاومتي بازتاب است، بررسي پايداري توليد محصولات استراتژيك را ملزم ساخته است. با توجه به اهميت برنج در سبد مصرفي خانوارهاي ايراني، اين مطالعه با بهره از گيري رهيافت آزمون انتخاب به ارزيابي ترجيحات مصرف كنندگان اين محصول با تأكيد بر توليد داخلي مي پردازد. داده هاي مورد نياز با پرسش گري ميداني از مصرف كنندگان شهر گرگان در سال 1131 به روش نمونه گيري تصادفي ساده گردآوري شده است كه از راه فرمول كوكران تعداد 161 نمونه مورد بررسي قرار گرفت. نتايج يافته ها نشان مي دهد كه مصرف كنندگان گرگاني براي بهبود ويژگي هاي برنج (كشور توليدكننده، سلامت غذايي، طعم، اندازه دانه، نوع بسته بندي) تمايل به پرداخت قابلت وجهي دارند كه در اين ميان با ثابت بودن ساير شرايط، بيش ترين تمايل به پرداخت (9350 تومان به ازاي هر كيلوگرم) را براي بهبود ويژگي كشور توليدكننده دارند. همچنين، ويژگي هاي طعم، سلامت غذايي، بهبود سايز برنج به دانه بلند و بسته بندي فله اي در درجات بعدي اهميت قرار دارند كه افراد حاضرند براي بهبود هريك به ترتيب 4800 ،3900 ،1500 و 750 تومان براي هر كيلوگرم با ثابت بودن ساير شرايط بپردازند. اهميت ترجيحات مصرف كنندگان مورد مطالعه براي سه ويژگي كشور توليدكننده، طعم و سلامت غذايي مي تواند انگيزه اي در راستاي حمايت از توليد داخلي باشد تا بر اين اساس شالي كاران گرگاني براي توليد هرچه بيشتر ارقام محلي بومي همسو با ترجيحات مصرف كنندگان و همچنين، بهبود كيفيت و سلامت غذايي برنج در جهت تلاش براي حفظ محيط زيست، توسعه پايدار و سلامت جامعه مصرف كننده گام بردارند.

The importance of realization the food security, the exigency to supporting of national production and increasing competitive space that are reflected in politics of resilient economy make essential the study of the sustainability of the important products. Subject to importance of rice in basket of Iranian households, this study assesses consumer’s preferences of this crop by applying a Choice Experiment approach and with an emphasis on national production. The data were collected by simple random sampling method in 1395 through a field survey of 165 households through Cochran formula in Gorgan. The results of the study show that consumers in Gorgan are willing to pay significant amounts to improve the characteristics of rice, which, the most willingness to pay is to improve the characteristic of producing country with assuming the constant of other conditions. Also, the characteristics like taste, nutritional health, the improvement of the rice grain size and bulk packaging are important at the next level that consumers are willingness to pay 4800, 3900, 1500 and 750 Tomans per kg, to improve each one.