حقوق مصرف‌كننده از ديدگاه اسلام و عملكرد آن در اقتصاد ايران

Consumer rights in Islam and its function in the Iran economy

سخن گفتن از مصرف كننده، سخن از تمامي اشخاص جامعه و جستجوي حقوق مصرف كننده، جستجوي حقوق تمام آنهاست. اين موضوع در عين اهميت، كمتر مورد توجه و حساسيت ويژه در كشور ما بوده است؛ به نحوي كه سخن گفتن از آنها كاملاً نو و در خور توصيه مي باشد. طبق يافته هاي اين مقاله دين اسلام به حقوق مصرف كننده، مسئوليت دولت در اين زمينه و اقدامات ضروري براي حمايت از آن پرداخته است. تحريم ربا، نهي از احتكار و ... در معاملات تنها نمونه هايي براي حمايت از حقوق مصرف كننده در فقه اسلامي است. در بخش دوم به عملكرد اقتصاد ايران در حوزه حقوق مصرف كننده پرداخته شده است. مي توان گفت در ايران قاعده نظام بازار ناكارا عمل كرده است كه مهمترين دليل آن را مي‌توان حضور پررنگ دولت و تصدي‌گري‌ها و انحصارات و رانت خواري‌ هاي ناشي از اين حضور بيان كرد. قواعد و قوانين به گونه اي تعيين شده و اجرا مي گردد كه نه تنها به شفافيت بازار كمكي نكرده، بلكه خود به عاملي تبديل شده كه بر وخامت اوضاع دامن زده است. در نهايت مي توان گفت حقوق مصرف كننده و حمايت ازآن در ايران و آنچه كه مدنظر اسلام بوده و در صدر اسلام بر آن تأكيد فراوان شده است فاصله زيادي دارد.

Abstract Speaking of the consumer is speaking about all persons in society and the search for consumer rights, the search is for all their rights. In this paper, has been used analytical–descriptive approach. According to this article, Islam has investigated consumer rights, the governmentchr('39')s responsibility in this matter and take the necessary action to support it. Sanctions of riba, prohibition of hoarding and etc intransactions are only examples to support consumer rights in Islamic jurisprudence. The second part examines the performance of the Iranian economy in the field of consumer rights. It can be said in iran, rule of market system has been acted in effecient that main reason could be strong presence of State and governmental outsoursings and monopolies and rent-seeking. Rules defined and implemented in such a way that not only did not help market transparency, but also has become a factor has fueled the deteriorating situation. Finally, it can be said consumer rights and protection from those With what considered Islam and emphasized the abundant this is far.