بررسي مخاطرات اخلاقي هنگام احتكار و تحليل آن توسط نظريه بازي‌ها

Investigate the moral hazard when hoarding happen and analysis it by game Theory

بازار از نهادهاي اصلي نظام اقتصادي اسلام مي‌باشد كه در آن داد و ستد انجام مي‌پذيرد. مي توان وجود اخلاق اسلامي كه عامل اصلي رسيدن به مواردي چون آزادي ورود و خروج، وجود اطلاعات روشن، عدم وجود سازش (تباني) براي افزايش قيمت‌ها و سود، عدم وجود انحصار مي باشد را از ويژگي هاي بارز يك بازار اسلامي دانست. بخش كسب و كار و بازرگاني در اقتصاد اسلامي كه در محيط بازار صورت مي‌گيرد از ملاحظات و ملازمات اخلاقي بخصوصي برخوردار است و به اين دليل اسلام براي هر يك از معاملات حد و مرزي مشخص كرده كه به عنوان قواعد و منهيات از آنها ياد مي شود كه يكي از آنها نفي احتكار است. بر اساس اين قاعده انجام هر گونه معامله كه منجر به خطري شود كه ناشي از عدم اطلاعات روشن و سبب آن خطر اخلاقي باشد كه بر قيمت ها و در نتيجه بر عرضه و تقاضاي كالاي مورد معامله تأثير گذارد و احتمال بروز زيان وجود داشته باشد، ممنوع شده است. در اين مطالعه با استفاده از كاربرد نظريه بازي ها رابطه بين خريدار و فروشنده را به هنگام احتكار، كه از مسائل مهم اقتصاد اسلامي است، مورد تحليل قرار مي دهيم. براي اين بررسي يك معامله فرضي در قالب يك بازي با اطلاعات نامتقارن را بررسي مي كنيم. به عنوان نتيجه مي توان دريافت كه بي توجهي به اين موضوع مهم در جامعه كه ناشي از مخاطرات اخلاقي است موجب هزينه هاي اضافي براي افراد و كاهش مطلوبيت كل جامعه مي شود. با رفع مشكل اطلاعات ناقص و روشن كردن آن احتمال بروز معاملاتي كه در آن احتكار باشد، كاهش مي يابد.

Islamic economic system, considers market as one of the main institutions where transactions are carried out. The freedom of entry and exit, the existence of clear information, lack of compromise (conspiracy) in price and profit increase, the lack of monopoly, and ultimately the existence of morality which is the main factor in achieving the above-mentioned characteristics are the most important features of an Islamic market. Islam has defined some limits for each of the transactions, referred to as rules, one of them is the denial of hoarding. According to this rule, any transaction which leads to a risk caused by the lack of clear information and causes moral hazard that affects the prices and thus the supply and demand for traded goods and risk of loss has been banned. In this study, using the application of game theory, the relationship between buyer and seller while hoarding, which is one of the important issues in Islamic economics is analyzed and the main purpose of the study is the unlawfulness of the type of transaction in Islam using game theory. For this analysis, we investigate a hypothetical transaction in the form of a game with asymmetric information. It can be concluded that the lack of attention to this important issue in society which is due to the moral hazard causes additional costs for individuals and reduces society utility as a whole. By solving the problem of incomplete information and clearing it, the probability of transactions with hoarding is reduced.