بررسي تاثير پروژه ترسيب كربن بر توانمندي جوامع محلي (موردمطالعه حوزه آبخيز تيل آباد استان گلستان)

Investigating the Effect of Carbon Sequestration Project on Local Community Empowerment: A Case of Tilabad Watershed in Golestan Province

توانمندسازي جوامع محلي يكي از مهم ترين بخش هاي طرح هاي مشاركتي در مديريت منابع طبيعي به شمار مي رود. تحقيق حاضر باهدف بررسي تاثير اجراي يكي از پروژه هاي مشاركتي منابع طبيعي بانام پروژه ترسيب كربن در توانمندسازي جوامع محلي در حوزه آبخيز تيل آباد شهرستان آزادشهر از توابع استان گلستان انجام گرفته است. جمعيت موردمطالعه شامل 1309 عضو از 100 صندوق خرد روستايي كه حداقل دو سال از سابقه عضويت آن ها گذشته باشد، در سه روستاي وامنان، سيب چال و كاشيدار است. به روش نمونه گيري طبقه بندي تصادفي و با كمك جدول كرجسي- مورگان، 298 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش شامل يك پرسشنامه محقق ساخته بود كه روايي آن با استفاده از نظرات اساتيد دانشگاه و پايايي آن با محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ تائيد گرديد. نتايج نشان داد كه اجراي پروژه ترسيب كربن بر توانمندي جوامع محلي تاثير مثبتي داشته است. اين تاثير در بعد روان شناختي، بيشترين و در بعد اقتصادي كمترين بوده است. يافته ها نشان داد كه بين ويژگي هاي فردي پاسخگويان و ابعاد توانمندي، رابطه معني داري وجود ندارد؛ اما تاثير اين پروژه در ميزان توانمندي افراد داراي اراضي باغي، افراد عضو تعاوني، دريافت كنندگان وام و افراد شركت كننده در دوره هاي آموزشي و ترويجي، بيشتر از سايرين بوده است.

Empowerment of local communities is the most integral part of participatory plans in natural resources management. This research aimed to investigate one of natural resources participatory projects entitled Carbon Sequestration Project (CSP) in empowering local communities in Tilabad Watershed region of Azad Shahr county in Golestan province. The study population consisted of 1309 members of 100 small rural credit funds with at least two years of experiences in three villages of Vamanan, Sibchal and Kashidar. Using Krejcie-Morgan table, 298 samples were selected. Data were collected by a questionnaire that its validity and reliability were confirmed by faculty members and Cranach’s alpha coefficient respectively. Results showed that CSP had positive impact on empowerment of local communities. The impact was the highest on psychological dimension whereas impact on economic dimension was the lowest. The results also showed that there were no significant relationships between respondent's personal characteristics and different dimensions of empowerment. Furthermore, impact of this project was more for gardener, members of the cooperatives, recipient of loan and participants in extension education courses.