تحليل جامعه شناختي موانع اداري- مالي عقلاني‌سازي اقتصاد ايران در دوره ناصري (مطالعه موردي دوران زمامداري ميرزا تقي خان اميركبير)

فاقد عنوان لاتين

در اين مقاله سعي شده است تا با بهره‌گيري از رويكرد وبر به موانع عقلاني‌شدن اقتصاد پرداخته شود. در اين راستا، با تلفيق راهبرد جامعه‌شناسي تاريخي تفسيري و تحليلي، موانع اداري- مالي عقلاني‌سازي اقتصاد در دوره امارت و صدارت ميرزا تقي خان اميركبير مورد تحليل و بررسي قرار گرفته است. در اين مقاله، ابتدا ويژگي‌هاي نظام اداري- مالي قاجاريه اعم از ماليات ستاني، برات و مناسبات اداري آن بررسي شده و اقدامات اصلاحي امير نظام در هر مورد ذكر گرديده است. سپس به مولفه‌هايي چون: مخالفت عناصر ايلي (حكام و شاهزادگان قاجار) با اصلاحات؛ كمبود نيروهاي اداري متخصص و همسو با اصلاحات و عدم همراهي كامل و مستمر ناصرالدين شاه با اقدامات ميرزا تقي‌خان به عنوان موانع اداري عقلاني‌سازي پرداخته شده و در پايان بر اساس يافته‌ها مفهوم پاتريمونياليسم ايلي به عنوان تعديل نظري جهت انطباق بيشتر با تفرد تاريخي پاتريمونياليسم قاجارارائه گرديده است. بر اساس نتايج تحقيق مي توان دو علت اصلي براي ممانعت از اقتصاد عقلاني را ذكر كرد كه عبارتند از محدوديت شديد دسترسي به نيروهاي اداري متخصص و كارآمد ناشي از شكل خاصي از پاتريمونياليسم در ايران و تناقض ميان مفهوم كارآمدي در نظام اداري پاتريمونيال با بوروكراسي مدرن.

فاقد چكيده لاتين