مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - پايدارسازي حمل‌ونقل در جهت ارتقا كيفيت محيط شهري با تأكيد بر بافت‌هاي تاريخي (مطالعه موردي: مقايسه مركز تاريخي مشهد و فرايبورگ)

چكيده فارسي :

در ميان تمامي مباحث مربوط به شهر پايدار، مبحث حمل ‌و نقل شهري در اولويت قرار دارد. حمل‌ونقل در واقع موضوعي محوري در زندگي ما و نيز يكي از مشكلات جدي است كه با آن روبه‌رو هستيم. نظر به اينكه بافت تاريخي و كهن هسته مركزي اغلب شهرها، كه عناصر ارزشمند و باستاني شهر را در خود جاي‌ داده و به ‌مثابه هويت و پيشينه شهروندان است با مشكلات متعدد كالبدي، اقتصادي و اجتماعي مواجه است و سهولت دسترسي فيزيكي و بصري به اين بخش از شهر، مي‌تواند موجب ارتقا سطح شاخص‌هاي كيفيت محيط شود؛ لزوم توجه به سياست‌هاي جديد شهرسازي در امر برنامه‌ريزي حمل‌ و نقل از طريق دسترسي پياده، دوچرخه وحمل ‌و نقل عمومي را در اين‌گونه از بافت‌ها نشان مي‌دهد. اين مقاله نيز با هدف اصلي ضرورت پايدارسازي حمل‌ونقل در بافت‌هاي تاريخي در جهت ارتقاء كيفيت محيطي درصدد آن است؛ ضمن مطالعه ادبيات نظري، به بررسي اقدامات حمل ‌و نقلي صورت گرفته در مركز تاريخي شهر مشهد در نگاهي تطبيقي - تحليلي با نمونه بارز و موفق جهاني مركز تاريخي شهر فرايبورگ بپردازد و به اين پرسش اساسي كه " آيا پياده‌سازي حمل ‌و نقل پايدار در بافت‌هاي تاريخي مي‌تواند سبب ارتقاء سطح شاخص‌هاي كيفيت محيط شهري گردد يا خير"، پاسخ دهد. پژوهش حاضر؛ ضمن ارائه شاخص‌هاي مناسب، با استفاده از روش چك ‌ليست‌هاي كيفي دودويي طراحي شهري و نيز مطالعه تطبيقي – تحليلي صورت گرفته، نشان مي‌دهد كه پياده‌سازي حمل ‌و نقل پايدار در بافت‌هاي تاريخي موجب احياء و ارتقاء سطح شاخص‌هاي كيفيت محيط شهري خواهد شد.