آنارشيزم معرفت شناختي يا بازسازي عقلانيتي جديد تأملي انتقادي در باب آراي پاول فايرابند

Epistemological anarchism or reconstruction of new tradition and rationality? A Critical reflection on Paul Feyerabend’s views

فايرابند در راستاي دغدغه هاي فرهنگي و صيانت از سنت هاي مختلف اجتماعي، بر عقلانيت علم جديد مي شورد و ضمن نقد آن بر اصل "همه چيز ممكن است " تاكيد مي كند و آزادي فردي را مقدم بر حقيقت مي شمارد. فايرابند با انكار جايگاه مطلق حقيقت، مي كوشد راهي براي تكثرگرايي فرهنگي بيابد و علم را از تنها مرجع تعيين صحت و سقم پديده ها خارج كند. در اين مقاله كوشش مي شود نشان داده شود كه فايرابند بعد از نقد عقلانيت علمي، بر خلاف ادعاي خود، عملا عقلانيت جديدي را بنيان مي نهد كه هدف آن آزادي بوده و همچنين روش و سنت خاص خود را دارد و البته در عين اينكه در رويكرد خود واجد تعارضات و ابهاماتي است، دليلي در باب رجحان عقلانيت خود بر ساير عقلانيت هاي موجود ارايه نمي دهد. نوآوري مقاله در اين است كه فايرابند عملا آنارشيست معرفت شناختي نيست بلكه واجد عقلانيت خاص خودش مي باشد.

In line with his cultural concerns and protecting various social traditions, Feyerabend denounces the rationality of modern science, emphasizes the principle of ‘anything goes’ and prioritizes individual freedom over the truth. Denying the absolute truth, Feyerabend tries to make room for cultural pluralism and to remove science from the state of being the only reference for determining the authenticity of phenomena. In this paper, it is tried to show that Feyerabend in fact, after criticizing scientific rationality, raises a new rationality which its aim is freedom and has its own method and tradition. Besides some conflicts and ambiguities in his approach, he does not provide a reason for the preference of his rationality over other existing rationalities. We conclude that Feyerabend not only is not an epistemological anarchist, but has its own particular rationality.