بررسي مباني و اصول تربيتي نظريه بازي‌هاي زباني ويتگنشتاين و نقد آن بر اساس ديدگاه علامه طباطبايي

Studying the Basics and Principles, and a Critique, of Wittgenstein's Language Game Theory from the Viewpoint of Allameh Tabatabai

هدف اين پژوهش تبيين نظريه ويتگنشتاين متأخر، يعني نظريه بازي‌هاي زباني، و استنباط دلالت‌هاي آن در زمينه مباني و اصول تربيتي و تحليل و نقد آن از ديدگاه علامه طباطبايي است. در اين پژوهش از روش تحليل مفهومي، روش استنتاجي و تحليل انتقادي استفاده شده است. براي اين منظور پس از استخراج و استنباط مباني و اصول نظريه بازي‌هاي زباني ويتگنشتاين، نقد آن‌ها از ديدگاه علامه طباطبايي مطرح مي‌شود. طبق يافته‌هاي اين پژوهش، مفاهيم اصلي معرفت‌شناسي ويتگنشتاين شامل نظريه كاربردي معنا، اجتماعي بودن زبان و نفي زبان خصوصي، تأكيد بر توصيف به جاي تبيين، زمينه‌گرايي و نسبيت محوري است. در مقابل، علامه طباطبايي در بنيان‌هاي معرفت‌شناختي خود بر مبناگروي، يقيني بودن معرفت و بداهت آن و متعين بودن حقيقت اشاره مي‌كند. با در نظر داشتن معرفت‌شناسي ويتگنشتاين، شاهد ضعف‌هايي هستيم كه مي‌توان آن‌ها را بر مبناي ديدگاه علامه طباطبايي نقد و بررسي كرد؛ از جمله تعين نداشتن معنا، ابتناي نظام معرفتي انسان بر نحوه زندگي او، نفي وجه كشفي معرفت، ماهيت اقتضايي بودن و نسبيت.

The present study was conducted to explain and elucidate the late Wittgenstein theory of language games, deduce its implications in the field of education and, then, analyze and criticize it from the perspective of AllamehTabatabai; conceptual analysis, inference, and critical analysis were used in the present study. Thus, the basics and principles of Wittgenstein's language games theory were initially extracted and deduced; then, these principles are critically investigated from the perspective of AllamehTabatabai. According to the findings of the study, the main concepts of Wittgenstein's epistemology, including applied theory of meaning, sociality of language and the negation of private language, emphasize descriptive rather than explanatory aspects, are context-oriented and follow the rules of relativity. On the other hand, in his epistemological theorizations, AllamehTabatabai emphasizes foundationalism, certainty and clarity of knowledge, and the determinism of the truth. Relying on Wittgenstein's epistemology reveals weaknesses and deficiencies which could be clearly criticized according to AllamehTabatabai's beliefs and ideas, including non-determinism of truth, founding the human epistemic system based on his life, the denial of the discovery of knowledge, and the nature of contingency and relativity.