تدوين يك برنامه آموزش مادران مبتني بر تكنيك هاي آدلر - گلاسر و بررسي اثربخشي آن بر بهبود روابط مادر - فرزند در كودكان با اختلال نافرماني مقابله اي

Developing a maternal training program based on Adler-Glasser techniques and examining its effectiveness in improving motherchild relationships among children with Oppositional Defiant Disorder

: اختلال نافرماني مقابله‌اي نوعي اختلال رفتاري است كه در پديدآيي آن به نقش مهم روابط والد- فرزند تاكيد مي‌شود. ارتباط نامناسب بين مادر- فرزند مي‌تواند اين اختلال را ايجاد، حفظ و تشديد نمايد. هدف پژوهش حاضر تدوين برنامه آموزش مادران مبتني بر تكنيك‌هاي آدلر-گلاسر و بررسي اثربخشي اين برنامه بر بهبود روابط مادر- فرزند در كودكان با اختلال نافرماني مقابله‌اي بود. طرح پژوهش حاضر نيمه‌آزمايشي از نوع طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل و جامعه آماري شامل كليه مادران دانش‌آموزان مقطع ابتدايي شهر اصفهان بود. از اين جامعه، 40 نفر از والدين با كودك داراي اختلال نافرماني مقابله‌اي انتخاب و در دو گروه 20 نفره به صورت تصادفي منتسب شدند. براي جمع آوري داده‌ها از مقياس رابطه والد-فرزند (PCRS) در دو مرحله پيش‌آزمون و پس‌آزمون استفاده شد. گروه آزمايش 9 جلسه 90 دقيقه‌اي تكنيك‌هاي آدلر-گلاسر را دريافت كردند. نتايج پژوهش نشان داد كه در مرحله پس‌آزمون برنامه تكنيك‌هاي آدلر-گلاسر بر بهبود روابط مادر- فرزند در كودكان با اختلال نافرماني مقابله‌اي تاثير معنادار دارد. بنابراين با توجه به نتايج پژوهش مي‌توان گفت از اين برنامه آموزشي مي‌توان براي بهبود روابط مادر- فرزندي در كودكان اختلال نافرماني مقابله‌اي به‌عنوان روش مداخله‌اي موثر، بهره برد.

Oppositional Defiant Disorder is a type of behavioral disorder that is closely related with parent-child relationships. Inappropriate relationships between the mother and the child can create, maintain, and escalate this disorder. The aim of this study was to develop a training program for mothers based on Adler-Glasser techniques and to examine its effectiveness in improving mother-child relationships in children with Oppositional Defiant Disorder. The research was semi-experimental with pretest- posttest design with control group. The statistical population was all available mothers of elementary students in Isfahan from which 40 parents with Oppositional Defiant Disorder were selected and randomly assigned to experimental and control groups (20 each). To collect the data, the Child Symptom Inventory (CSI-4) and the Parent-Child Relationship Scale (PCRS)were used in both pre and posttests. The experimental group received nine 90- minute training sessions in Adler-Glasser techniques . Results showed that in the post-test phase, the Adler-Glasser techniques had a significant effect on improving mother-child relationships in children with Oppositional Defiant Disorder. It can be concluded that this intervention program can be used effectively to improve relationships between children with Oppositional Defiant Disorder and their mothers.