تحليل رهبري امام خميني (ره) در جنگ تحميلي از منظر جامعه‌شناسي احساسات

Analysis of the leadership of Imam Khomaini during imposed war from the perspective of sociology of emotions

پژوهش حاضر در بستر نوظهور جامعه‌شناسي احساسات، با بررسي رهبري امام خميني (ره) در طول جنگ تحميلي، براي پاسخ‌گويي به اين پرسش نگاشته شده است كه امام (ره) چگونه در خلال اين جنگ به مديريت و راهبري احساسات توده‌هاي مردم و نيروهاي مسلح جهت بسيج تدافعي مبادرت ‌ورزيد. نوشتۀ حاضر با كاربست روش تحليل محتواي كيفي نوشته‌ها و سخنان امام، اين فرض را مبناي پاسخ‌گويي به پرسش قرار مي‌دهد كه امام بر اساس رويكردهايي چون الهي دانستن جامعه نوبنياد، اميد به بهره‌مندي از امداد غيبي، خوف انگيزي مثبت، نعمت پنداري جنگ، محتوم انگاري پيروزي، شباهت نمايي با عاشوراي حسيني و صدر اسلام به آزادسازي احساسي/ شناختي و متراكم‌سازي انرژي‌هاي شورانگيز احساسي چون حس مسئوليت، مهم و شهره‌شدن، قدرتمندي، توانايي و غرور، اميد و اطمينان خاطر، هويت، تعهد و همبستگي جمعي، انتقام‌گيري، خشم و نفرت‌انگيزي مضاعف دامن ‌زد و بدين‌سان آنان را به كنش جمعي تدافعي در مقابل رژيم بعثي و درنهايت كسب پيروزي غيورانه رهنمون شد.

Reviewing Imam Khomeini’s leadership during the imposed war, this article in the incipient context of emotions sociology aimed to respond the question that how Imam orchestrated the feelings of the masses and the armed forces to strengthen their defensive spirit during the war. Applying a content qualitative analysis methodology on Imam’s writings and words, the paper argues that the based on elements such as divine-based fledgling society, God’s invisible hand, positive fear-provoking, considering war as blessing, promise of a victory, seeking similarity with Ashura and early Islam period to release and consolidate the emotional energies into a sense of responsibility, obtaining fame and honor, obtaining spiritual strength, self-sacrifice, commitment and collective solidarity, taking revenge, and showing anger to the enemy, Imam led the masses toward resistance against the Baathist regime and eventually brought them victory.