مولفه‌هاي ثبات و تهديد در روند دموكراسي تركيه : ريشه‌يابي الگوي نوساني دموكراتيك

stability and threat factors in turkey s democrac

يكي از مسائل مهم و چالش‌برانگيز خاورميانه و تركيه معاصر، مطالعه الگوهاي ثبات و تهديد دموكراسي است. تركيه در زمره معدود كشورهاي خاورميانه است كه تجربه بلندمدتي در دموكراسي داشته است. با اين حال، روند دموكراسي تركيه از زمان تاسيس جمهوري تركيه تا به امروز حاكي از نوعي الگوي نوساني بوده است؛ الگويي كه بر اساس آن دموكراسي تركيه هيچ‌گاه به ثبات دموكراتيك دست نيافته و همواره با مولفه‌هايي مواجه بوده كه هم به تقويت دموكراسي در اين كشور كمك كرده‌اند و هم زمينه تضعيف و تهديد آن را مهيا ساخته‌اند. اين پژوهش با هدف ريشه‌يابي مولفه‌هاي نوسان در الگوي دموكراسي تركيه به دنبال ارائه پاسخ به اين سوال است كه چرا روند دموكراسي تركيه باوجود تداوم و تكامل، نتوانسته نويدبخش ثبات باشد و دائماً با الگوي نوساني ثبات و تهديد همراه شده است؟ يافته‌‌هاي اين نوشتار با اتكا به روش توصيفي- تبييني و بهره‌گيري از روند تاريخي حكمراني در تركيه نشان مي‌دهد كه اثرگذاري و همزيستي همزمان مولفه‌هاي ثبات‌بخش همچون اصلاحات قانون اساسي، سيستم حزبي و عضويت در اتحاديه اروپا در كنار مولفه‌هاي تهديدزا مانند تهديدهاي قومي، چالش‌هاي مذهبي و مداخله نظاميان در شكل‌گيري اين الگوي نوساني موثر است

One of the the most important issues in middle east and contemporary turkey is the study of stability and threat factors of democracy. Among the other countries of middle east, turkey has long-term experience in democracy. A glance to the country show turkey s democracy has fluctuating matter. In the other words, democracy in turkey as a form of government and a kind of relations between society and the government have face threat and stability factors simultaneously. The main goal of the article is evaluating causes of the issue. the article argues some variables such as turkey s constitution amendments, party system and trying to accession to EU (stability variables) and ethnic threats, religious minorities challenges and the military interventions (threat stability) have influenced turkey s democracy. to evaluate the hypothesis, the article has some sections such as theoretical framework with emphasis on stability and threat factors, historical approach to democracy trends in turkey and evaluation of threat-stability variables in turkey’s democracy.