عشق به‌مثابه بلوغ مراقبتي نقدي بر نظريه مثلث عشق و ارائه رويكردي نوين به عشق در روابط زوجين

نياز به عشق، يكي از نيازهاي حياتي بشر و از مهم­ترين انگيزه­هاي تشكيل و تداوم خانواده است؛ اما به زعم متخصصان در كنار ساير عوامل، فهم نادرست از مفهوم «عشق»، اين نهاد را در معرض تهديد قرار داده­است. هدف از اين پژوهش ارائه نگاهي تحليلي به ادراك رايج زوجين به مفهوم «عشق» در روابط زوجين، خصوصاً با تاكيد بر نقد نظريۀ «مثلث عشق» استرنبرگ(1986) -بعنوان رويكرد رايج به مفهوم ­سازي «عشق» نزد روان­شناسان و مشاوران ايراني- است. در همين راستا با استعانت از رويكردهاي نوكلاسيك و سه ظرفيتي ذهن، تعريف تفكر مراقبتي و مولفه ­هاي آن، و همچنين ساختار شخصيت در نظريه تحليل رفتار متقابل، رويكردي بديل و جامع از «عشق پايدار» ارائه خواهيم داد تحت عنوان «عشق به­ مثابه بلوغ مراقبتي». براي دستيابي به اين هدف از روش پژوهش توصيفي، تحليل مفهومي و تحليل استنباطي بهره گرفته ­ايم. وجه تمايز اساسي اين رويكرد با رويكردهاي پيشيني كه يا عشق را در جدال با عقل توصيف مي­كنند، يا يكي ازاين دو را برده ديگري مي­خوانند، و بطور كلي «عشق» را تحت جبر ناهشيار بشر تلقي مي­كنند، در اين حقيقت است كه عشق منبعث از عقلانيت با هر سه ظرفيت شناختي، عاطفي و ارادي است و گرچه متاثر از الگوها و طرحواره ­هاي ناهشيار مي­باشد، اما پديده­اي چندوجهي و انتخابي است. در اين مقاله ميان مفاهيم «عشق» و «شبهِ عشق» تمايز قايل مي­شويم و با پيشنهاد رويكرد «هرم عشق» كه داراي رأس «بلوغ مراقبتي» به معناي آگاهي دائمي نسبت به دلايل ايجاد و تداوم عشق ميباشد، در پي ارائه تصويري كاملتر از معناي عشق حقيقي در روابط زوجين هستيم، عشقي كه داراي ماهيت تحولي است و در هر مرحله از حيات خانواده با آگاهي از مضامين همان دوره، خود را تغذيه نموده و پايدار و شاداب بماند.

this article has no abstract