عنوان مقاله :
تحليل جامعهشناختي دين و آرامش روان در پرتو مكتب فكري ويليام جيمز
پديد آورندگان :
ايزدپناه، عباس دانشگاه قم - دانشكده الهيات و معارف اسلامي - گروه فلسفه و كلام اسلامي، قم , دست مرد، مرضيه دانشگاه قم - دانشكده الهيات و معارف اسلامي - گروه فلسفه و كلام اسلامي، قم
كليدواژه :
روانشناسي , دين شناسي , معرفت شناسي , ويليام جيمز
چكيده فارسي :
روان شناسي دين، حوزهاي بين رشتهاي ميان روان شناسي و دين پژوهي، دانش جديدي است كه به تبيين و توصيف تجارب، نگرش ها و رفتارهاي ديني از منظر روان شناسي ميپردازد. اين دانش از اواخر قرن نوزدهم هم شروع شد و در سه سنت انگليسي، امريكايي، آلماني و فرانسوي قوام يافت. چهره شاخص سنت امريكايي كه بر تجربه گرايي و استفاده از نمونهها و موارد عيني و توصيفات آماري مبتني است، فيلسوف و روان شناس كاركردگرا و پراگماتيست نامي، ويليام جيمز است كه با نگاه تجربي به تحليل روان شناختي احوال ديني ميپردازد. او كه معتقد به ارزيابي نهايي انديشه يا تجربه از طريق بررسي نتيجه و ميزان سودمنديان در زندگي است، بر دو معيار سازگاري با امور و اصول مفروض صحيح و همچنين احساس شهود و درونگري به عنوان اصليترين و اطمينان بخشترين ابزار پژوهشي تكيه دارد. جيمز در پي بررسي دين در حدود زندگي آدمي، كنش ها و تجارب اوست و براي اين منظور، اصطلاح تجربه ديني را به كار مي گيرد.همچنين ويليام جيمز معتقد است احساسات، ثابتترين و بنياديترين عناصرند و دين اساساً از مقولة احساس است. در نگاه او تجربة ديني، تجربهاي است كه فاعل، آن را ديني ميفهمد. به اين معنا كه، دين احساسات، اعمال و تجارب اشخاص در تنهايي خود است در مقابل هر آنچه كه آن را مقدّس ميدانند.در اين راستا،جهت شناخت بيشتر ديدگاه هاي جيمز در خصوص دين مقاله حاضر در صدد بررسي رابطه دين وارامش روان درپرتومكتب فكري ويليام جيمز مي باشد.
عنوان نشريه :
فصلنامه تخصصي علوم اجتماعي- دانشگاه آزاد اسلامي واحد شوشتر