مقايسه اثربخشي زوج درماني شناختي - رفتاري و زوج درماني مبتني بر پذيرش و تعهد بر كيفيت زناشويي زوجين متعارض شهر اصفهان

Comparison of the Effectiveness of Cognitive-Behavioral Couple Therapy and Acceptance and Commitment Couple Therapy on the Marital Quality of Conflicting Couples in Isfahan, Iran

زمينه و هدف : كيفيت روابط زناشويي ميان زوجين، مهم‌ترين جنبه خانواده‌هاي داراي عملكرد مطلوب مي‌باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، مقايسه اثربخشي زوج درماني شناختي- رفتاري (Cognitive-behavioral couple therapy يا CBCT) و زوج درماني مبتني بر پذيرش و تعهد (Acceptance and commitment therapy يا ACT) بر كيفيت زناشويي زوجين متعارض بود. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش از يك طرح شبه آزمايشي، پيش‌آزمون، پس‌آزمون با گروه شاهد استفاده شد. جامعه آماري شامل كليه زوجين متعارض بود كه در سال 1395 به مراكز مشاوره شهر اصفهان مراجعه كرده بودند. نمونه‌گيري به صورت داوطلبانه انجام گرفت. 90 نفر (زن و شوهر) در سه گروه CBCT (30 نفر)، ACT (30 نفر) و گروه شاهد (30 نفر) قرار گرفتند. هر دو گروه آزمايش، دوازده جلسه درمان را يك بار در هفته دريافت كردند. ابزار پژوهش شامل فرم مشخصات دموگرافيك و پرسش‌نامه سازگاري زوجي اصلاح شده (Revised Dyadic Adjustment Scale يا RDAS) بود. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس در نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد كه روش‌هاي CBCT و ACT، تغييرات معني‌داري در كيفيت زناشويي در مرحله پس‌آزمون ايجاد كرد (0/05 > P). همچنين، نتايج آزمون تعقيبي Bonferroni حاكي از آن بود كه بين ميزان اثربخشي روش‌هاي CBCT و ACT بر كيفيت زناشويي تفاوت معني‌داري وجود نداشت (0/05 < P). نتيجه‌گيري: روش‌هاي CBCT و ACT هر دو تغييرات معني‌داري در كيفيت زناشويي ايجاد كرد و بين اثربخشي اين دو روش درماني تفاوت معني‌داري مشاهده نشد. از اين‌رو، نتيجه پژوهش حمايتي تجربي براي هر دو درمان در جهت افزايش كيفيت زناشويي فراهم مي‌كند.

Aim and Background: Marital quality of couples is the most important aspect of families with optimal performance. The purpose of the present study was to compare the effectiveness of cognitive-behavioral couple therapy (CBCT) and couple therapy based on acceptance and commitment therapy (ACT) on the marital quality of conflicting couples. Methods and Materials: This quasi-experiment was conducted with a pretest-posttest design and control group. The statistical population of the study included all conflicting couples referring to consultation centers in the city of Isfahan, Iran, in 2016. The subjects (90 couples) were selected through voluntary sampling and were divided into CBCT (30 individuals), ACT (30 individuals), and control groups (30 individuals). The two experimental groups received 12 sessions of therapy (once a week). The data collection tools were a demographic characteristics form and the Revised Dyadic Adjustment Scale (RDAS). Data were analyzed using ANCOVA in SPSS software. Findings: CBCT and ACT made significant changes in marital quality at the posttest stage (P < 0.05). Furthermore, the results of the Bonferroni post hoc test implied that there was no significant difference between the effectiveness of CBCT and ACT on the couples’ marital quality (P > 0.05). Conclusions: According to the results of the study, both CBCT and ACT caused significant changes in marital quality and there was no significant difference between the effectiveness of these two therapeutic methods. Thus, the results of this study provide empirical support for increase in marital quality through both therapies.