تحليل آماري و سينوپتيكي توفان هاي تندري استان كهگيلويه و بوير احمد

Statistical analysis Synoptic Thunder storms Kohgiluyeh and Boyer Ahmad

توفان تندري فراوانترين و شديدترين اين نوع مخاطرات است كه هرساله علاوه برنابودي مقدار زيادي محصولات كشاورزي وتأسيسات عمراني، تلفات انسانيِ زيادي درنقاط مختلف دنيا را موجب مي‌شود و همه ساله در كشور عزيزمان ايران اين پديده را با شدت و ضعف‌هايي تجربه مي‌كنيم. استان كهگيلويه و بويراحمد به دليل دارا بودن موقعيتي كوهستاني ناحيه مناسب براي تشديد و گسترش توفان‌هاي تندري مي‌باشد. در اين پژوهش براي بررسي توفان هاي تندري شديد كهگيلويه و بوير احمد، ابتدا كدهاي مربوط به پديده‌ي توفان تندريدر دوره آماري 1990 تا 2010 از سازمان هواشناسي كشور استخراج گرديد. سپس داده هاي فشار تراز دريا، ارتفاع ژئوپتانسيل، رطوبت و امگا از NCEP/NCAR دريافت و در نرم افزار GRADS ترسيم شد. در نهايت، تعداد 70 مورد توفان تندري جهت بررسي منشأ رطوبي و عوامل سينوپتيكي ايجاد كننده-ي اين توفان‌ها انتخاب و مورد بررسي قرار گرفت سپس شديدترين مورد را با توجه به معيارهاي لحاظ شده انتخاب و به صورت كاملاً مبسوط تشريح شد. نتايج نشان داد كه عامل بوجود آورنده اين تندرها، سامانه‌هاي سوداني بوده كه به دليل برخورداري از پتانسيل رطوبت پذيري بالا و دريافت رطوبت فراوان از درياهاي گرم عرب و عمان و درياي سرخ از انرژي پتانسيل بالايي برخوردار هستند. در نتيجه با آزادسازي گرماي بادرروي قابل توجه توفان هاي تندري شديدي را بروي استان ايجاد ميكند. لازم به ذكر است كه توپوگرافي منطقه در تقويت و تشديد اين توفان‌ها بي تاثير نبوده است.

negative and harmful actions damaged by natural disasters caused by climate change has been struggling. The most frequent and severe thunderstorms this type of risk is that a lot of products each year Agricultural production facility construction, many areas of the world, causing human casualties an‎d every year in our country's strength and weakness that we experience with this phenomenon. Kohgiloyeh due to the mountainous area of opportunity for the intensification and expansion of thunder storms is. n this study, severe thunder storms to explore Kohgiluyeh Boyer Ahmad, the code related to the storm Tndrydr period 1990 to 2010 the country was extracted Meteorological Organization. The sea level pressure data, geopotential height, humidity and omega of databases NCEP / NCAR downloaded software were traced GRADS. Finally, 70 of thunderstorms to investigate the source of moisture and synoptic factors causing these storms were selected and evaluated. The most severe cases were selected according to the criteria described in full detail. The results showed that the cause of the Thunder, the Sudanese system. Due to potential high humidity (due to the formation of the next hot water on the equator) and receive ample moisture from the warm seas of Oman and the Arabian and Red Sea are high potential energy. As a result of the release of considerable heat Badrrvy severe thunder storms on the province. It should be noted that the topography of the region in strengthening and intensification of these storms has been ineffective