سنجش عدالت فضايي در پراكنش توسعه با استفاده از مدل ادغام (مطالعه موردي: شهرستان‌هاي استان اردبيل)

Assessment of spatial justice in scattering development using the model Integration

سرآغاز عدالت اجتماعي ريشه در عدالت فضايي و محيطي دارد. عدالت فضايي يكي از مقوله‌هاي برنامه‌ريزي مبتني بر جغرافيا است كه هدف آن تأمين نيازهاي ساكنان محدوده‌هاي جغرافيايي است. پهنه‌هاي فضايي گسترده‌ استان اردبيل متاثر از بي‌عدالتي فضايي از بعد شاخص هاي توسعه است. از اين رو پژوهش حاضر به بررسي و سنجش وضعيت عدالت فضايي در توسعه يافتگي شهرستان‌هاي استان‌ اردبيل پرداخته است. روش پژوهش توصيفي- تحليلي با هدف كاربردي است. جامعه آماري تحقيق شامل 10 شهرستان استان اردبيل براساس سالنامه آماري 1390 مي‌باشد. براي سنجش عدالت فضايي در توسعه يافتگي شهرستان ها از 40 شاخص موثر توسعه يافتگي استفاده شده است. جهت تعيين اهميت هريك از شاخص ها از روش آنتروپي شانون و به منظور تجزيه وتحليل و رتبه بندي شهرستان ها از دو مدل تاپسيس و ويكور استفاده شده است. از آنجاييكه نتايج حاصل از اين دو مدل در مواردي با يكديگرهمخواني نداشتند، براي رسيدن به يك اجماع كلي، از روش‌هاي ادغامي (ميانگين رتبه، بردا، كپلند) بهره گرفته شده است. نتايج حاصل از تكنيك ادغام نشان مي‌دهدكه شهرستان‌ اردبيل با كسب رتبه اول از نظر برخورداري از شاخص‌هاي توسعه از وضعيت بسيار مطلوبي برخوردار است. بعد از اين شهرستان، شهرستان هاي خلخال و نمين در وضعيت توسعه يافته، شهرستان هاي سرعين و كوثر نيمه توسعه يافته، شهرستان هاي مشگين شهر، پارس‌آباد و نيركمتر توسعه يافته و شهرستان هاي مغان و بيله سوار در وضعيت محروم از شاخص هاي توسعه قرار دارند.

he beginnings of social justice have rooted in spatial and environmental justice. Spatial justice one of issues programming is based on geography it aims is satisfy the needs of the residents of geographical areas. Extensive spatial zones Ardebil Affected by the spatial injustice of the development indicators. Thus, present study investigates and the assessment of spatial justice in development governorates city of Ardabil. Research method is Descriptive- analytical with applied purpose. The statistical population is included 10 city Ardebil According to the Statistical Yearbook 1390. To assess spatial justice in development of the city of 40 indicators has been used developed effectively. To determine the importance of each of the indices of Shannon entropy method and to analyze and ranking city used from two TOPSIS model and VIKOR. Since the the results of the two models in some cases were inconsistent with each other, to reach a general consensus, has been used Integration method (mean rank, Bordar, Copeland). The results the integration techniques show that Ardabil city ranked first in terms of of having Is a very good indicator of the development of the situation. . After this city, a city in a developed Vnmyn anklet, cities of khalkhal and Namin in a developed, City of Sarein and Kosar semi-developed, City of Meshkin Shahr, Pars Abad and nire less developed an‎d city of moghan and Bilesuar are deprived of in development indicators.