تحول نهاد خانواده و مفهوم تدبير منزل در جامعه شهري دوره مشروطه

در جامعه شهري خانواده عبارت است از زن و شوهر و فرزندان، هركدام از اعضاي خانواده در مقابل ديگري وظايف و مسئوليت هائي دارند كه انجام آنها باعث دوام و استمرار اين نهاد مي شود. در جامعه دوره قاجار، زنان شهري نسبت به زنان روستائي محدوديت هاي اجتماعي بيشتري داشتند، ليكن از نيمه هاي اين دوره، مطالب فراواني درباره ضرورت تغيير جايگاه زن به مثابه كانون نهاد خانواده مطرح شد. براي اين منظور مفهومي جديد از تدبير منزل ارائه گرديد كه طبق آن، مديريت خانواده برعهده زن بود. در همين راستا تعاريف نويني از مفاهيم مادري و همسري شكل گرفت كه نقش مهمي در تحولات آتي حقوق بانوان برعهده داشت. مقاله حاضر با روشي توصيفي-تحليلي و با استناد به برخي مطبوعات دوره مشروطه به بعد، تلاش مي كند عوامل اين تحول را مورد بحث قرار دهد. پرسش اصلي مقاله اين است كه چه عوامل محيطي در ارائه تعريفي نوين از خانواده اثر داشت و مفهوم تدبير منزل چه معني جديدي يافت؟ فرضيه مقاله حاضر اين است كه عرف و عادت بود كه مانع از حضور جدي زنان در عرصه هاي مدني مي شد، با ارائه تعاريف نوين از وظايف نهاد خانواده و ارائه مفهومي جديد از تدبير منزل، اين عرف و عادت تا حدي به حاشيه رانده شد.

this article has no abstract