بررسي الگوهاي همديدي آتش‌سوزي جنگل (مطالعه موردي: جنگل‌هاي استان گلستان)

Analysis of synoptic patterns of forest fires (Case Study: forests of Golestan province)

تشخيص سريع و بررسي حجم و مقياس آتش­ سوزي، عنصري حياتي براي كنترل چنين بلاياي طبيعي است. بنابراين در پژوهش حاضر الگوهاي همديدي آتش ­سوزي­ هاي جنگل­ هاي استان گلستان مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور اطلاعات مربوط به توزيع زماني، مكاني و سطح آتش‌سوزي‌ها از اداره كل منابع طبيعي استان گلستان در دوره آماري (1390-1384) اخذ گرديد و روزهايي كه در آن، آتش­سوزي با دلايل طبيعي قيد شده بود شناسايي شد. سپس الگوهاي همديدي حاكم بر منطقه استخراج و مسير حركت آن­ها در زمان رخداد آتش­ سوزي با استفاده از الگوريتم لاگرانژي رديابي گرديد. در گام بعدي با استفاده از تحليل مؤلفه‌هاي اصلي، تيپ­ هاي حاكم در تراز مذكور در زمان رخداد آتش‌سوزي‌هاي فراگير شناسايي گرديد. نتايج حاكي از آن است كه در زمان رخداد آتش‌سوزي در منطقه مورد مطالعه 4 الگو حاكميت دارند. الگوي اول بندال امگايي شكل مابين طول­هاي 40 تا 70 درجه شرقي و عرض ­هاي 30 تا 70 درجه شمالي، الگوي دوم ناوه بسيار عميقي بر جانب غرب روسيه و خاورميانه، الگوي سوم تشكيل ناوه نسبتاً عميق در غرب درياي سياه و كشيده شدن آن به عرض­هاي پايين­ تر و الگوي چهارم يك مانع با ارتفاع مركزي 5800 ژئوپتانسيل متر بر روي ايران مي ­باشد.

Rapid detection and investigation of volume and scale fires, is a critical element to control such natural disasters. Therefore in current research synoptic pattern of forests fires of Golestan province was investigated. For this purpose were collected the information related to the distribution of temporal and spatial level fires from the Department of Natural Resources of Golestan province in the period (1390-1384) and the days in which the fire was mentioned by natural causes were identified. Then the synoptic patterns of the region at the time of occurrence of fire to extract and track their movements were tracked using Lagrangian algorithm. In the next step by using principal component analysis, were identified prevailing types in mentioned level in the event of pervasive fires. The results showed that at the time of occurrence of fires in the study area are 4 pattern of rule. The first pattern is omega-shaped blocking in longitude between 40 and 70 degrees east and latitude 30 and 70 degrees north, the second pattern is very deep trough on the West side of Russia and the Middle East, The third pattern formed relatively deep trough in the West Black Sea and dragged it to lower latitudes an‎d the fourth pattern is a barrier with height of the center 5800 geo potential meters on Iran.