رتبه بندي سه مخاطره زلزله، سيل و لغزش در شهرستان هاي استان فارس

Ranking of Geo hazards, Landslide, Earthquake, flood in Fars province townships

مخاطرات زميني و ژئومرفيك يكي از مهمترين مخاطرات طبيعي هستند كه ساليانه خسارات جاني و مالي زيادي در كل كشورهاي جهان و به ويژه ايران به بار مي آورند .اين بلايا، به زيرساختها، شريانهاي حياتي و تأسيسات صدمه وارد ميسازند و موجب از بين رفتن دارايي ها، اختلال در برنامه ريزي، افزايش مرگ و مير، وارد آمدن جراحات و صدمات روحي مي شود.بنابرين رتبه‌‌بندي ميزان آسيب‌پذيري سكونت گاه‌ها درمقابله با مخاطرات طبيعي امري حياتي در مديريت ريسك و كاهش آسيب‌‌پذيري آن‌ است وامروزه يكي از اولويتهاي كشور به شمار مي آيد. در اين پژوهش، به بررسي سه مخاطره ژئومورفولوژي كه شامل زمين لغزه (با استفاده از مدل آنتروپي)، زمين لرزه (با استفاده از مدل AHP ) و سيلاب پرداخته شده و در نهايت با استفاده از مدل تاكسونومي، شهرستان هاي استان فارس بر اساس ميزان آسيب پذيري رتبه بندي شده اند نتايج پژوهش نشان ميدهد كه كازرون، لار، شيراز و نيريز در معرض مخاطرات بيشتري هستند، همچنين بين ويژگي ژئومورفيك محدوده مورد مطالعه و مخاطرات ژئومورفيك كه شهرها را دستخوش خطراتي مي كنند ارتباطي وجود دارد، به طوري كه تمامي زمين لغزه ها و 80 درصد زمين لرزه ها در سطوح محدب و بيست درصد زلزله ها و نود درصد پهنه هاي سيل خيز در سطوح مقعر رخ داده اند بنابراين مي توان ادعا كرد كه در اين پژوهش دامنه هاي محدب در برابر زلزله و لغزش و دامنه هاي مقعر نسبت به سيلاب اسيب پذير تر هستند.

Land hazards and Geomorphic hazards are ones of the most important natural hazards that annually cause financial looses and health damages in all countries of the world, especially in Iran. These disasters damage infrastructures, important roads and facilities and cause asset losses, disrupting planning, increasing fatalites and injuries. Therefore, rating the vulnerability of habitats is very important for managing risks and reducing damages that caused by it, so this issue is one of the priorities of each country. In this study, 3 geomorphical hazards that are including Landslide (using Entropy model), Earthquack (using AHP model) and Flood are considered. Finally by using Taxonomic model the townsips of Fars province basis of vulnerability are ranked and Kazeroon, Lar, Shiraz and Neiriz, respectively, are at the greater risks, also there is a relationship between geomorphic charactristics and geomorphic hazards that it could damage these regions so according to the results all Landslides are occurred in convex regions and 80 percent of Earthquackes are occurred in convex regions. A bout Flood hazard, 90 percent of Flood zones are overlayed on concave. so it can be concluded that the convex domains are more vulnerable to earthquake and landslide and concave slopes are more vulnerable for floods.