اثربخشي درمان پذيرش و تعهد بر تحمل ناپذيري بلاتكليفي، نگراني و بي خوابي مادران كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم

The Effectiveness of the Acceptance and Commitment Therapy on the Intolerance of Uncertainty, Worry and Insomnia in Mothers of Children with Autism Spectrum Disorder

زمينه و هدف بيماري و ناتواني فرزندان، يكي از منابع عمده پريشاني والدين به خصوص مادران به شمار مي رود و سلامت و بهزيستي رواني آن ها را به خطر مي اندازد. از اين رو، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسي اثربخشي درمان پذيرش و تعهد (Acceptance and commitment therapy يا ACT) بر تحمل ناپذيري بلاتكليفي، نگراني و بي خوابي مادران كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم بود. مواد و روش ها اين مطالعه به روش نيمه آزمايشي همراه با پيش آزمون، پس آزمون و گروه شاهد بر روي 16 نفر از مادران كودكان مبتلابه اختلال طيف اوتيسم داراي پرونده در بهزيستي شهر سبزوار انجام شد. نمونه ها به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و شاهد تخصيص يافتند. گروه آزمايش تحت مداخله 8 جلسه اي رويكرد ACT قرار گرفتند؛ در حالي كه گروه شاهد هيچ مداخله اي را دريافت نكردند. پرسش نامه نگراني پنسيلوانيا (Pennsylvania State Worry Questionnaire يا PSWQ)، مقياس تحمل ناپذيري بلاتكليفي (Intolerance of Uncertainty Scale يا IUS) و شاخص شدت بي خوابي (Insomnia Severity Index يا ISI) در مورد شركت كنندگان اجرا گرديد. داده هاي به دست آمده با استفاده از شاخص هاي آمار توصيفي و آزمون تحليل كواريانس چند متغيره در نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها رويكرد ACT منجر به كاهش ميزان تحمل ناپذيري بلاتكليفي (0/001 = P)، نگراني (0/001 = P) و بي خوابي (0/001 = P) مادران گروه آزمايش نسبت به گروه شاهد شد. نتيجه گيري روش ACT تاثير بسزايي در كاهش ميزان تحمل ناپذيري بلاتكليفي، نگراني و بي خوابي مادران كودكان مبتلا به اختلال طيف اوتيسم دارد و درمانگران مي توانند از اين رويكرد درماني در جهت كاهش تحمل ناپذيري بلاتكليفي، نگراني و بي خوابي اين مادران استفاده نمايند.

Aim and Background: Illness and disability in children is a major source of distress for parents, especially mothers. It frequently endangers their health and well-being. Therefore, the aim of present study was to investigate the effectiveness of the acceptance and commitment therapy (ACT) on the intolerance of uncertainty, worry and insomnia in mothers of children with autism spectrum disorder. Methods and Materials: In a quasi-experimental study, with pre and posttest and control groups, 16 mothers of children with autism spectrum disorder were selected by available sampling method and then randomly designed into two experimental and control groups. The experimental group participated in 8 sessions of ACT, while the control group was not in any treatment. The participants completed Penn-State worry questionnaire (PSWQ), intolerance of uncertainty scale (IUS) and insomnia severity index (ISI). Data were analyzed by SPSS software, using multivariate analysis of covariance (MANCOVA). Findings: Intolerance of uncertainty (P = 0.001), worry (P = 0.001) and insomnia (P = 0.001) average scores in the experimental group were significantly decreased in comparison with the control group at post-treatment. Conclusions: ACT might be an efficient way to decrease intolerance of uncertainty, worry and insomnia in mothers of children with autism spectrum disorder. Also, therapists can use this therapeutic approach for improving intolerance of uncertainty, worry and insomnia in mothers of children with autism spectrum disorder.