ارتباط تيپ بدني با كنترل پاسچر ايستا، نيمه‌پويا و پوياي زنان نوجوان، جوان و ميان‌سال

Relationship of Somatotype With Static, Semi-dynamic and Dynamic Balance of Adolescent, Young and Middle-aged Women

هدف تيپ‌سنجي يا سوماتوتايپ روشي براي توصيف فيزيك انسان با استفاده از تعدادي از خصيصه‌هاست كه به شكل و وضعيت بدن مرتبط‌اند و مي‌تواند كنترل پاسچر را تحت تأثير قرار‌دهد، هدف از انجام اين تحقيق ارتباط تيپ بدني با كنترل پاسچر ايستا، نيمه‌پويا و پوياي زنان نوجوان، جوان و ميان‌سال بود. روش ها 140 نفر از زنان 12 تا 50 سال با ميانگين سن 10/94±26/54، كه هيچ‌گونه ناهنجاري اسكلتي، آسيب و درد در اندام تحتاني، آسيب دهليزي و عصبي‌عضلاني نداشتند، به‌عنوان آزمودني در اين تحقيق شركت كردند. ويژگي‌هاي آنتروپومتريك مربوط به تيپ بدني اندازه‌گيري شد و سپس بر اساس روش هيث كارتر آزمودني‌ها به سه گروه اكتومورف (46 نفر)، مزومورف (45 نفر) و اندومورف (49 نفر) تقسيم شدند. براي ارزيابي كنترل پاسچر پويا، تست Y و براي برآورد كنترل پاسچر ايستا و نيمه‌پويا تست شمارش خطا اجرا شد. براي محاسبه ميانگين و انحراف استاندارد سن، قد، وزن، تعداد خطا در تست BESS و فاصله دستيابي در سه جهت آزمون Y، از آمار توصيفي و براي ارتباط تيپ بدني با كنترل پاسچر پويا، نيمه‌پويا و ايستا از همبستگي كاي اسكوئر در سطح معناداري 0/05≥ P استفاده شد. يافته ها يافته‌هاي تحقيق نشان داد آزمودني‌هاي مزومورف به لحاظ كنترل پاسچر ايستا و نيمه‌پويا بهتر از گروه اكتومورف و اندومورف بودند و كمترين ميزان خطا را داشتند. در كنترل پاسچر پويا، در جهت قدامي تست Y، به ترتيب اكتومورف‌ها، مزومورف‌ها و اندومـورف‌ها بيشتـرين دستيـابي را داشتند. در جهت خلفي‌داخلي اگرچه گروه اندومورف ضعيف‌ترين عملكرد را داشت، اما آزمون كاي اسكوئر تفاوت معناداري را نشان نداد. در جهت خلفي‌خارجي نيز گروه اندومورف به طور معناداري نسبت به دو گروه ديگر ضعيف‌تر بود. نتيجه گيري عملكرد بهتر مزومورف‌ها نشان‌دهنده سودمندي قدرت و ساختار عضلاني مناسب براي پايداري مفصلي و كنترل قامتي و ارتباط جزء عضلاني غالب با كنترل پاسچر ايستا و نيمه‌پوياست. همچنين كنترل قامتي بهتر گروه اكتومورف نسبت به اندومورف‌ها نشان مي‌دهد در نمونه‌هايي كه تفاوت معناداري در ميانگين قد ندارند، احتمالاً توزيع جرمي بيش از ارتفاع مركز ثقل تا سطح اتكا، كه از عوامل اصلي پايداري محسوب مي‌شود، فاكتور مميز بين كنترل قامتي اكتومورف‌ها و اندومورف‌ها بوده است.

Objective Somatotype is a way of describing the human body shape and composition which can affect postural control. The aim of this study was to evaluate the relationship of somatotype with static, semidynamic and dynamic balances in adolescent, young and middle-aged women. Methods Participants were 140 women aged 12-50 years (Mean±SD of age=26.45±10.94) with no skeletal abnormalities, lower extremity pain and injury, vestibular and neuromuscular injury. Their anthropometric characteristics were measured and then they assigned into three groups of ectomorph (n=46), mesomorph (n=45) and endomorph (n=49) based on the heath-carter method. The Y Balance Test (YBT) was used for assessment of dynamic balance, and for semi-dynamic and static balance measurement, the Balance Error Scoring System (BESS) was used. Descriptive statistics was used to describe Mean±SD of age, height, weight, number of errors under BESS, and the reach distance in three directions under YBT. To determine the relationship of somatotype with static, semi-dynamic and dynamic balance, Chi-square test was performed considering a significance level of P≤0.05. Results Mesomorphic women had better static and semi-dynamic balance compared to the ectomorph and endomorph groups. In anterior direction under YBT, ectomorph, mesomorph and endomorph groups had the highest reach. In posteromedial direction, although endomorphs had the poorest performance, the result was not significant. In posterolateral direction, endomorphs had also the poorest performance. Conclusion Better performance of mesomorphs indicated their better muscle strength and structure which are useful for joint stability and postural control. Moreover, the better postural control of ectomorphs compared to endomorphs shows that the mass distribution of more than the height of the center of gravity until the base of support which is one of the main determinants of stability, is probably the factor that differentiated their postural control.