اثربخشي آموزش مهارت هاي حل مسأله بر افسردگي و اضطراب مادران داراي كودك عقب مانده ذهني

The Effectiveness of Training Problem-Solving Skills on Depression and Anxiety in Mothers of Children with Mental Retardation

زمينه و هدف حضور كودك مبتلا به عقب ماندگي ذهني در هر خانواده، ساختار و سلامت رواني آن خانواده به ويژه والدين را تحت تاثير قرار مي دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش مهارت هاي حل مساله بر افسردگي و اضطراب مادران داراي كودك عقب مانده ذهني در شهر شهركرد انجام شد. مواد و روش ها اين مطالعه از نوع نيمه تجربي و طرح آن به صورت پيش آزمون و پس آزمون همراه با گروه شاهد بود. جامعه پژوهش را مادران داراي كودك عقب مانده ذهني شهر شهركرد در سال 1395 تشكيل داد كه از بين آن ها، 30 نفر به صورت تصادفي به دو گروه آزمايش و شاهد تقسيم بندي شدند. ابزارهاي مورد استفاده شامل نسخه دوم پرسش نامه افسردگي Beck (Beck Depression Inventory-II يا BDI-II) و پرسش نامه اضطراب Beck (Beck Anxiety Inventory يا BAI) بود. ابتدا از افراد هر دو گروه پيش آزمون به عمل آمد و سپس گروه آزمايش به مدت 7 جلسه گروهي دو ساعته، تحت آموزش مهارت هاي آموزش حل مساله قرار گرفتند. پس از پايان برنامه آموزش نيز از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. در نهايت، داده ها با استفاده از روش تحليل كواريانس تجزيه و تحليل گرديد. يافته ها آموزش مهارت حل مساله در گروه آزمايش در مقايسه با گروه شاهد، موجب كاهش افسردگي و اضطراب مادران داراي كودك عقب مانده ذهني شد (0/050 > P). همچنين، آموزش مهارت حل مساله در كاهش افسردگي و اضطراب مادران داراي كودك عقب مانده ذهني تاثير داشت و به ترتيب 71/9 و 72/7 درصد تغييرات واريانس افسردگي و اضطراب مادران ناشي از آموزش مهارت حل مساله بود. نتيجه گيري آموزش مهارت حل مساله مي تواند به عنوان يك برنامه آموزشي موثر جهت كاهش افسردگي و اضطراب مادران داراي كودك عقب مانده ذهني مورد استفاده قرار گيرد.

Aim and Background: The presence of a mentally retarded child in each family affects the structure and mental health of that family, especially the parents. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of training problem-solving skills on depression and anxiety in mothers of children with mental retardation. Methods and Materials: This was a quasi-experimental study with pretest, posttest, and follow-up method along with the control group. The study population was mothers of children with mental retardation in Shahrekord City, Iran, in the year 2016. 30 mothers were randomly selected and assigned to two equal groups of experimental and control. The research instruments were as Beck Depression Inventory second edition (BDI-II) and Beck Anxiety Inventory (BAI). First, both groups were given pretest; then, experimental group was trained for 7 sessions of 2 hours twice a week according to training problem-solving skills; and after training, posttest was taken from both groups. Data were analyzed using covariance method. Findings: Compared with the control group, problem-solving skills reduced depression and anxiety among experimental group (P < 0.050). Problem-solving skills reduced depression and anxiety in mothers of children with mental retardation with covariance changes of 71.9 and 72.7 percent, respectively. Conclusions: Training problem-solving skill can be used as an effective educational program to decrease depression and anxiety in mothers of children with mental retardation.