نقش ميانجي گر استرس ادراك شده در رابطه بين شيوه هاي حل مسأله اجتماعي و كيفيت زندگي حرفه اي معلمان

The Mediating Role of Perceived Stress in the Relationship between Social Problem Solving Styles and Quality of Work Life among the Teachers

زمينه و هدف در ميان مشاغل مختلف، مي توان از شغل معلمي به عنوان حرفه اي كه افراد در آن استرس و فرسودگي بيش از اندازه اي را تجربه مي كنند، نام برد. پژوهش حاضر با هدف تعيين نقش ميانجي گر استرس ادراك شده در رابطه بين شيوه هاي حل مساله اجتماعي و كيفيت زندگي حرفه اي معلمان مدارس كودكان استثنايي انجام شد. مواد و روش ها اين مطالعه توصيفي، از نوع همبستگي بود و جامعه آماري آن را تمام معلمان مدارس كودكان استثنايي استان گيلان در نيم سال اول سال تحصيلي 96-1395 تشكيل داد كه از ميان آن ها، 250 نفر به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع آوري داده ها شامل فرم كوتاه تجديد نظر شده پرسش نامه حل مساله اجتماعي (Social Problem-Solving Inventory-Revised يا SPSI-R)، مقياس استرس ادراك شده (Perceived stress scale يا PSS) و پرسش نامه كيفيت زندگي حرفه اي (Quality of work life questionnaire) بود. داده ها با استفاده از روش مدل يابي معادلات ساختاري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها اثر غير مستقيم بعد كارامد حل مساله بر كيفيت زندگي حرفه اي مثبت و معني دار بود (0/01 > P، 0/297 = β). بر اين اساس، مي توان گفت كه استرس ادراك شده، رابطه بين بعد كارامد حل مساله با كيفيت زندگي حرفه اي معلمان را ميانجي گري مي كند. نتيجه گيري حل مساله اجتماعي كارامد در نتيجه افزايش استقامت و حل مساله منطقي، ادراك استرس هاي روزمره را در معلمان كاهش مي دهد و منجر به بهبود كيفيت زندگي حرفه اي آن ها مي شود.

Aim and Background: Among the professions, teacher's job can be described as experiencing excessive stress and exhaustion. The aim of this study was to investigate the mediating role of perceived stress in the relationship between social problem solving styles and quality of work life among the teachers of exceptional children schools. Methods and Materials: In this descriptive correlational study, the statistical population included all teachers of exceptional children schools in Guilan Province, Iran, during the first semester of the educational year of 2016-2017. 250 teachers were selected via convenience sampling method. The study tools included Social Problem-Solving Inventory-Revised (SPSI-R), Perceived Stress Scale (PSS), and Quality of Work Life Questionnaire. Data were analyzed using structural equation modeling. Findings: Positive significant indirect effect of efficient problem solving dimension on quality of work life was approved (β = 0.297, P < 0.01). Therefore, it was concluded that perceived stress mediated the relationship between efficient problem solving and teachers’ quality of work life. Conclusions: Effective social problem solving, as a result of increasing endurance and logical solving of problems, may reduce the perception of everyday stress in teachers, and improve the quality of their professional life.