نقش ميانجي حمايت اجتماعي ادراك شده و منبع كنترل در رابطه بين سطح تحصيلات و سازگاري روان شناختي مادران كودكان مبتلا به سرطان

The Mediating Role of Perceived Social Support and Locus of Control in the Relationship between Educational Level and Psychological Adjustment in Mothers of Pediatric Cancer Children

زمينه و هدف سرطان كودكان، وضعيت زيست-روان شناختي ويژه اي است كه ادراك حمايت اجتماعي و منبع كنترل مادران با تحصيلات متفاوت را به چالش گرفته و سازگاري روان شناختي آن ها را متاثر مي سازد. ازاين رو هدف پژوهش حاضر، بررسي نقش مستقيم و غيرمستقيم تحصيلات، با وساطت منبع كنترل و حمايت اجتماعي ادراك شده، بر سازگاري روان شناختي مادران كودكان مبتلا به سرطان است. مواد و روش ها اين پژوهش، از نوع توصيفي - همبستگي است. جامعه آماري پژوهش را كليه مادران كودكان مبتلا به سرطان تشكيل داده كه به كلينيك هاي متخصصان اطفال شهر مشهد مراجعه كردند. حجم نمونه 220 نفر، با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب شد. جمع آوري اطلاعات با استفاده از پرسشنامه هاي سازگاري رواني - اجتماعي، مقياس منبع كنترل راتر، حمايت اجتماعي ادراك شده چندبعدي، ويژگي هاي جمعيت شناختي صورت گرفت. داده هاي پژوهش به كمك نرم افزارهاي SPSS و AMOS و با استفاده از روش همبستگي پيرسون و روش تحليل مسير بررسي شدند. يافته ها بر اساس يافته ها، افزايش تحصيلات باعث كاهش ناسازگاري شد (0/01>P)، همچنين افزايش تحصيلات به صورت مستقيم و غيرمستقيم از طريق افزايش حمايت اجتماعي ادراك شده باعث كاهش ناسازگاري شد. همچنين افزايش تحصيلات به صورت مستقيم به افزايش منبع كنترل دروني و كاهش كنترل بيروني تاثير گذاشت اما به شكل غير مستقيم تاثيري بر سازگاري روان شناختي مادران نداشت. نتيجه گيري مطابق با يافته ها مي توان نتيجه گرفت كه افزايش تحصيلات با وساطت حمايت اجتماعي ادراك شده باعث افزايش سازگاري روان شناختي مادران مي شود. همچنين با بالا رفتن سطح تحصيلات مي توان شاهد فزوني كنترل دروني و تقليل كنترل بيروني بود.

Aim and Background: Children's cancer is a special bio-psychological status that challenges the perceived social support and locus of control of mothers with different educational levels and affects their psychological adjustment. Therefore, the aim of this study was to investigate the direct and indirect role of education, with the mediating role of locus of control and perceived social support, on psychological adjustment of mothers of children with cancer. Methods and Materials: This research is descriptive-correlational. The statistical population of the study consisted of all mothers of children with cancer who referred to the clinics of pediatricians of Mashhad. The sample size of 220 people was selected using targeted sampling method. Data were collected using psychological adjustment to illness scale, Rotter locus of control, multidimensional perceived social support, and demographic characteristics. Findings: According to the results of this study, the increase in education directly and indirectly through increased perceived social support reduced maladjustment (P<.01). Also the increase in education directly related to increase in internal locus of control and decrease in external locus of control but has not indirect relationship on adjustment. Conclusions: According to the findings, it can be concluded that increased education through perceived social support mediates the psychological adjustment of mothers. Increasing levels of education can also lead to an increase in internal control and a decrease in external control.