تحليل مفهوم واژه ثقه نزد محدثان و رجاليان متقدم شيعه و جايگاه مذهب در آن

از آن جا كه كشف وثاقت راوي يا عدم وثاقت وي رسالت اصلي محدثان و دانشمندان علم رجال بوده است، توصيف راوي به وثاقت همواره نشان دهنده جواز عمل به روايات وي به شمار رفته است. برخي از متاخران بر اين باورند كه هر گاه واژه ثقه نزد متقدماني چون نجاشي و شيخ طوسي به طور مطلق و بدون قيد درباره يك راوي به كار رفته باشد، نشان از امامي بودن وي نزد ايشان دارد. دليل عمده آنها آن است كه رجاليان متقدم، آنگونه كه خود اشاره كرده اند، كتاب هاي خود را با هدف جمع آوري و ذكر مولفان و راويان شيعه نگاشته اند. همين قرينه، سبب شده كه كلمه ثقه نزد ايشان مصطلح در عدل امامي ضابط باشد. در مقابل اين ديدگاه، گروهي ديگر برآناند كه واژه ثقه هيچگاه نزد متقدمان در معناي اصطلاحي مورد ادعا به كار نرفته و آنچه متاخران در اين باره گفته اند، تنها برداشت و اجتهاد شخصي آنان از تعابير قدم است. هر دو گروه دلايل و شواهدي براي اثبات ديدگاه خود و رد دلايل گروه ديگر بيان داشته اند. پژوهش حاضر به بيان و بررسي اهم دلايل و شواهد اين دو ديدگاه پرداخته است.

No abstract